Aktualności
- Szczegóły
Na zakończonym 27 czerwca br. posiedzeniu plenarnym Krajowa Rada Sądownictwa podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP 22 wniosków o powołanie asesorów sądów administracyjnych na urząd sędziego wojewódzkich sądów administracyjnych, 9 wniosków o powołanie asesorów sądów rejonowych na urząd sędziego sądu rejonowego oraz pojedynczych wniosków o powołanie na stanowisko sędziego Sądu Apelacyjnego w Krakowie i sędziego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku.
KRS negatywnie zaopiniowała projekt ustawy o wykonywaniu orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, który otrzymała wraz z pismem Podsekretarza Stanu w MSZ z 3 marca 2025 r.
Projekt ustawy zakłada zobowiązanie wszystkich organów państwa do wykonania orzeczeń ETPC, a tym samym jest sprzeczny, m.in.:
- z art. 178 ust. 1 Konstytucji - wymusza bowiem podległość sędziów orzeczeniom ETPC, stosowanie ich w praktyce orzeczniczej, choć sędziowie podlegają wyłącznie Konstytucji i ustawom;
- z art. 195 ust. 1 Konstytucji w zakresie, w którym wymusza podległość sędziów Trybunału Konstytucyjnego orzeczeniom ETPC, stosowanie ich w praktyce orzeczniczej, choć podlegają oni w tej sytuacji wyłącznie Konstytucji;
- z art. 87 ust. 1 Konstytucji w zakresie, w którym nadaje orzeczeniom ETPC rangę jednego ze źródeł prawa, w sytuacji, w której katalog źródeł prawa w Konstytucji jest zamknięty;
- z art. 190 ust. 1 Konstytucji, w zakresie, w którym nadaje orzeczeniom ETPC rangę orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, wprowadzając moc powszechnie obowiązującą i ostateczny charakter orzeczeń ETPC w polskim systemie prawa.
Projekt ten jest sprzeczny także z art. 190 ust. 1 Konstytucji w zakresie, w którym nakazuje stosować orzeczenia ETPC sprzeczne z powszechnie obowiązującymi i ostatecznymi orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego;
- z art. 8 Konstytucji, w zakresie którym nakazuje stosować orzeczenia ETPC, naruszając zasadę nadrzędności Konstytucji;
- z art. 90 ust. 1 Konstytucji, w zakresie w jakim przyjmuje kompetencje ETPC do rozstrzygania kwestii ustroju sądów polskich i innych kwestii nie przekazanych organizacji międzynarodowej na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej.
Do Rady wpłynęły skargi sędziów na prezesów sądów, którzy nie wykonują uchwał KRS dotyczących odwołań od zmiany podziału czynności, dlatego członkowie Rady postanowili wystąpić do Rzecznika Dyscyplinarnego z żądaniem wszczęcia postępowań dyscyplinarnych w stosunku do prezesów sądów apelacyjnych w Warszawie i Białymstoku, prezesów sądów okręgowych w Krakowie i Piotrkowie Trybunalskim oraz Sądu Rejonowego w Rzeszowie. Równolegle Rada postanowiła złożyć w tych sprawach zawiadomienia do Prokuratury Krajowej w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa z art. 231 kk, czyli niedopełnienia obowiązków służbowych i nadużycia uprawnień przez funkcjonariusza publicznego, zwłaszcza, że przynajmniej w jednym przypadku istnieje podejrzenie naruszenia niezawisłości sędziowskiej.
Sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie skarży się na Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości - sędziego Sądu Okręgowego w Warszawie, który w sposób nieuprawniony miał udostępnić dane teleadresowe sędzi, a portal okopress do nich dotarł. Tym samym naraził sędzię orzekającą w sprawach karnych na poważne niebezpieczeństwo. Z powodu podejrzenia przekroczenia uprawnień, Rada także w tej sprawie złoży zawiadomienie do Prokuratury Krajowej oraz wniosek do Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych z żądaniem wszczęcia postępowania wyjaśniającego.
Rada postanowiła, by komisja do spraw lustracji i wizytacji pilnie zbadała prowadzoną w Sądzie Rejonowym dla Warszawy - Praga Południe w Warszawie sprawę kobiety, która została doprowadzona na pogrzeb swojego dziecka w kajdankach zespolonych. Kobieta została skazana na karę więzienia za oszustwa, a dwójka jej dzieci trafiła do rodziny zastępczej. Czteromiesięczny chłopczyk zmarł kilka dni później z niewyjaśnionych przyczyn.
Krajowa Rada Sądownictwa wybrała sędziego Stanisława Zduna na przedstawiciela w komisji konkursowej na aplikację sędziowską i prokuratorską w 2025 r.
Rada nie wyraziła zgody na dalsze zajmowanie stanowiska przez sędziego SO w Gorzowie Wielkopolskim, który osiągnął wiek emerytalny. Natomiast pozytywnie rozpatrzyła jeden wniosek o przeniesienie sędziego w stan spoczynku i cztery odwołania od podziału czynności.
Rzecznik Prasowy
Krajowej Rady Sądownictwa
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Aktualności
OPINIA
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 26 czerwca 2025 r.
w przedmiocie projektu ustawy o wykonywaniu orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (UD 177)
Krajowa Rada Sądownictwa, po zapoznaniu się z projektem ustawy o wykonywaniu orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (UD 177), przedstawionym przy piśmie Podsekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych z 3 marca 2025 r. (znak: BP.0230.2.2025, UD 177), opiniuje projekt negatywnie, zgłaszając do niego poniższe uwagi.
1. Projekt ustawy zakłada zobowiązanie wszystkich organów państwa do wykonania orzeczeń Europejskiego trybunału Praw Człowieka (ETPC), a tym samym jest sprzeczny:
a. z art. 178 ust. 1 Konstytucji w zakresie, w którym wymusza podległość sędziów orzeczeniom ETPC, stosowanie ich w praktyce orzeczniczej, w sytuacji, w której sędziowie podlegają wyłącznie Konstytucji i ustawom;
b. z art. 195 ust. 1 Konstytucji, w zakresie, w którym wymusza podległość sędziów Trybunału Konstytucyjnego orzeczeniom ETPC, stosowanie ich w praktyce orzeczniczej, w sytuacji, w której sędziowie ci podlegają wyłącznie Konstytucji;
c. z art. 199 ust. 3 Konstytucji, w zakresie, w którym wymusza podległość członków pełniących funkcję sędziów Trybunału Stanu orzeczeniom ETPC, stosowanie ich
w praktyce orzeczniczej, w sytuacji, w której sędziowie ci podlegają wyłącznie Konstytucji i ustawom;
d. z art. 31 ust. 3 Konstytucji w zakresie, w którym wykonywanie orzeczeń ETPC przez organy władzy wykonawczej, sądy i trybunały wprowadza ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, a które to ograniczenia mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób, nie zaś w wykonaniu orzeczeń ETPC;
e. z art. 87 ust. 1 Konstytucji, w zakresie, w którym zobowiązuje organy państwa do stosowania tzw. wyroków pilotażowych ETPC, w sytuacji, w której z ratyfikowanej umowy międzynarodowej nie wynika uprawnienie EPTC do wydania wyroków pilotażowych i zobowiązywania Rzeczypospolitej Polskiej do zmiany prawa na podstawie wyroków pilotażowych;
f. z art. 87 ust. 1 Konstytucji w zakresie, w którym nadaje orzeczeniom ETPC rangę jednego ze źródeł prawa, w sytuacji, w której katalog źródeł prawa w Konstytucji jest zamknięty;
g. z art. 190 ust. 1 Konstytucji, w zakresie, w którym nadaje orzeczeniom ETPC rangę orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, wprowadzając moc powszechnie obowiązującą
i ostateczny charakter orzeczeń ETPC w polskim systemie prawa;
h. z art. 190 ust. 1 Konstytucji, w zakresie, w którym nakazuje stosować orzeczenia ETPC sprzeczne z powszechnie obowiązującymi i ostatecznymi orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego;
i. z art. 8 Konstytucji, w zakresie którym nakazuje stosować orzeczenia ETPC naruszając zasadę nadrzędności Konstytucji;
j. z art. 90 ust. 1 Konstytucji, w zakresie przyjmuje kompetencje ETPC do rozstrzygania kwestii ustroju sądów polskich i innych kwestii nie przekazanych na podstawie ratyfikowanej umowy międzynarodowej organizacji międzynarodowej
k. z art. 104 ust. 1 Konstytucji (art. 104 ust. 1 w zw. z art. 108 Konstytucji w odniesieniu do senatorów) w zakresie w którym przyjmuje związanie posłów (senatorów) obowiązkiem wykonania orzeczeń ETPC, traktowanymi jako instrukcje dla posłów
w zakresie zmiany prawa (naruszenie mandatu wolnego);
l. z art. 144 ust. 3 Konstytucji, w zakresie w którym wymusza podległość Prezydenta RP orzeczeniom ETPC, w sytuacji w której realizacji prerogatyw przez Prezydenta np. prawa łaski nie podlega kontroli żadnego organu, w tym także kontroli sądowej;
m. z art. 7 Konstytucji, w zakresie w którym zobowiązuje organy państwa do naruszenia zasady legalizmu przez zmianę praktyki znajdującej podstawę w obowiązującym prawie oraz z zakresie w jakim narusza zasadę określoności przez brak w art. 7 pkt 2 projektu ustawy jakiegokolwiek określenia kierunku proponowanych zmian;
n. z art. 2 Konstytucji, poprzez naruszenie zasady poprawnej legislacji tj. przez wielokrotne posługiwanie się zwrotem „może” – w art. 7, art. 10 ust 2, art. 11, art. 21 ust 2 projektu ustawy;
o. z art. 173 Konstytucji - art. 12 projektu ustawy, który nakłada na organy i podmioty obowiązek dostarczenia informacji z akt jest sprzeczny z art. 173 Konstytucji RP z uwagi na podporządkowanie w tym zakresie sądów i Trybunałów Ministrowi Spraw Zagranicznych;
p. z art. 2 Konstytucji - art. 12 projektu ustawy jest niezgodny z art. 2 Konstytucji RP tj. z zasadą określoności. Z treści art. 12 projektu ustawy nie wynika, jaki podmiot będzie ustalał granice informacji i udzielenia pomocy. Brak doprecyzowania pojęcia „podmiotu”, wobec którego został skierowany obowiązek może prowadzić do nałożenia go wobec podmiotów, nie będące podmiotami publicznym. W porównaniu z treścią art. 1 i art. 4 projektu ustawy, w treści art. 12 projektu ustawy pojęcie „podmiotu” ma szersze znaczenie.
2. Ponadto art. 41 projektu ustawy dotyczy art. 59 ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o Trybunale Konstytucyjnym, która została uchylona artykułem 91 ustawy z dnia 22 lipca 2016 r. o Trybunale Konstytucyjnym.
Przewodniczący
Krajowej Rady Sądownictwa
sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka
Strona 1 z 240
