Aktualności
- Szczegóły
Na zakończonym 23 maja br. posiedzeniu Krajowa Rada Sądownictwa przeprowadziła konkursy na stanowiska sędziowskie i podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP 11 wniosków o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego, jednego wniosku o powołanie na stanowisko sędziego sądu okręgowego i jednego wniosku o powołanie do sądu apelacyjnego. Rada poparła także 175 aplikantów na stanowiska asesorów oraz jednego asesora na stanowisko sędziego sądu rejonowego.
Rada podjęła też uchwałę w sprawie postulatów dotyczących aktualnych problemów i potrzeb wymiaru sprawiedliwości. A w niej – na podstawie Konstytucji i obowiązujących ustaw - wzywa Sejm, Premiera i Ministra Sprawiedliwości do natychmiastowego podjęcia działań dotyczących publikacji wszystkich wyroków Trybunału Konstytucyjnego, w tym w szczególności tych wprost dotyczących ustroju sądów, niezależności sądów i niezawisłości sędziów; zaniechania działań utrudniających pracę Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych i jego zastępców - zgodnie z zabezpieczeniem udzielonym przez Trybunał Konstytucyjny oraz nakazanie Ministrowi Sprawiedliwości dopuszczenie do orzekania wszystkich sędziów nielegalnie odsuniętych od orzekania przez osoby wykonujące polecenia Ministra Sprawiedliwości.
KRS wzywa też Ministra Sprawiedliwości m.in. do zaprzestania działań naruszających konstytucyjne zasady niezależności sądów i niezawisłości sędziów, w szczególności przez arbitralne odwoływanie sędziów z delegacji, a prezesów sądów oraz rzeczników dyscyplinarnych bez podstawy prawnej i bez konsultacji z KRS oraz do zaprzestania działań destabilizujących funkcjonowanie sądów.
Krajowa Rada Sądownictwa zwróciła się także do Premiera o przyznanie emerytury specjalnej Hubertowi Andrzejowi Błaszczykowi, byłemu sędziemu Sądu Rejonowego w Świebodzinie, represjonowanemu w latach 80. za działalność opozycyjną i usuniętemu ze stanu sędziowskiego.
Pomimo uniewinnienia, skutki decyzji o wydaleniu ze stanu sędziowskiego nie zostały uchylone, pozbawiając Huberta Błaszczyka statusu sędziego i prawa do uposażenia w stanie spoczynku.
Wniosek ten KRS motywuje rażącą niesprawiedliwością wynikającą z utrzymywania skutków represji komunistycznych wobec sędziego Błaszczyka oraz dysproporcją w traktowaniu sędziów, którzy wspierali reżim komunistyczny, a mimo to otrzymali uposażenie w stanie spoczynku po wejściu w życie Konstytucji RP z 1997 roku a sytuacją sędziów walczących o wolną Polskę.
Rada upoważniła Przewodniczącą KRS do zawiadomienia prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa przez sędzię Małgorzatę Kosicką z Ministerstwa Sprawiedliwości i inne nieustalone osoby z tego resortu. Chodzi o podżeganie sędziego w stanie spoczynku Andrzeja Szaszkowskiego z Sądu Rejonowego w Koninie do przekroczenia uprawnień. Choć Krajowa Rada wcześniej nie wyraziła zgody na jego orzekanie po ukończeniu 65. roku życia, a Sąd Najwyższy nie uwzględnił jego odwołania i sędzia przeszedł w stan spoczynku, otrzymywał wynagrodzenie takie, jakby pozostawał w stanie czynnym. Sugerowano tym samym, iż podejmie on czynności orzecznicze. To działanie urzędników MS na szkodę interesu publicznego.
Ponadto – zdaniem KRS – mogło dojść do popełnienia przez pracowników SR w Koninie przestępstwa przekroczenia przez funkcjonariusza publicznego uprawnień poprzez określenie wysokości i wypłacanie sędziemu w stanie spoczynku wynagrodzenia na zasadach odnoszących się do sędziego w stanie czynnym.
Rada postanowiła też – na wniosek Komisji ds. odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów i asesorów sądowych - o odwołaniu od wyroku Sądu dyscyplinarnego, który ukarał sędziego Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków Piotra M. za jego zachowanie w czasie dyżuru aresztowego jedynie upomnieniem, najłagodniejszą z możliwych kar. Tymczasem to przez zachowanie sędziego podejrzany, prokurator i policja czekali pod salą rozpraw ponad trzy godziny. Zdaniem Rady, postępowanie sędziego zasługuje na surowszą karę.
Krajowa Rada Sądownictwa przyjęła sprawozdanie z prac rady w 2024 r.
Rada wysłuchała sędziego Piotr Miki, kandydata na stanowisko sędziego Sądu Apelacyjnego w Katowicach, by rozwiać wątpliwości, które pojawiły się po analizie materiałów przesłanych Radzie w tym konkursie. Ostatecznie sędzia został poparty przez KRS na stanowisko sędziego SA w Katowicach.
Rada rozpatrzyła także cztery wnioski o cofnięcie zgłoszeń udziału w konkursach i negatywnie rozpatrzyła trzy oświadczenia woli dalszego zajmowania stanowiska sędziowskiego. Rada uwzględniła siedem odwołań od podziału czynności, a dwóch nie uwzględniła.
Krajowa Rada Sądownictwa opiniowała także projekty aktów prawnych, jeden – nowelizacji p.u.s.p. dotyczący możliwości zatrudniania studentów po trzecim roku prawa jako młodszych asystentów sędziego zaopiniowała negatywnie. Jeden projekt -pozytywnie i jeden pozytywnie z uwagami, a trzech postanowiła nie opiniować.
Rzecznik Prasowy
Krajowej Rady Sądownictwa
- Szczegóły
w sprawie postulatów dotyczących aktualnych problemów i potrzeb wymiaru sprawiedliwości
Krajowa Rada Sądownictwa na podstawie art. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2024 r. poz. 1186) wzywa do:
- zobowiązania przez Sejm w drodze uchwały na podstawie art. 95 ust. 2 Konstytucji RP Rady Ministrów, Prezesa Rady Ministrów i Ministra Sprawiedliwości do natychmiastowego podjęcia następujących działań:
- publikacji wszystkich wyroków Trybunału Konstytucyjnego, w tym w szczególności wprost dotyczących ustroju sądów, niezależności sądów i niezawisłości sędziów, a to wyroków z 16 maja 2024 r. (U 1/24), z 16 października 2024 r. (K 2/24), z 6 marca 2025 r. (U 16/24), jak też postanowienia z 9 stycznia 2025 r. (K 16/24);
- wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 16 października 2024 r. sygn. K 2/24 dopuszczenia przez Ministra Sprawiedliwości do wykonywania funkcji przez prezesów sądów odwołanych z naruszeniem zabezpieczenia Trybunału Konstytucyjnego i z naruszeniem szeregu norm Konstytucji RP;
- zaniechania działań utrudniających pracę Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych i jego zastępców zgodnie z zabezpieczeniem udzielonym przez Trybunał Konstytucyjny;
- nakazanie Ministrowi Sprawiedliwości dopuszczenie do orzekania wszystkich sędziów nielegalnie odsuniętych od orzekania przez osoby wykonujące polecenia Ministra Sprawiedliwości pełniące funkcje prezesów sądów, w szczególności w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie;
- nakazanie Ministrowi Sprawiedliwości wykonania przez podległy mu aparat urzędniczy w sądach, w tym osoby pełniące funkcje prezesów sądów, wszystkich uchwał Krajowej Rady Sądownictwa w zakresie podziału czynności sędziów, stanu spoczynku sędziów;
- nakazanie Ministrowi Sprawiedliwości przywrócenia przydziału spraw sędziom w sądach powszechnych z zastosowaniem przewidzianego w ustawie systemu losowego przydziału spraw
- zaprzestania działań naruszających konstytucyjne zasady niezależności sądów i niezawisłości sędziów, w szczególności przez arbitralne odwoływanie sędziów z delegacji a prezesów sądów oraz rzeczników dyscyplinarnych bez podstawy prawnej i bez konsultacji z KRS; takie działania naruszają art. 10, art. 173 i art. 178 Konstytucji RP oraz stoją w sprzeczności z orzecznictwem TSUE i ETPC;
- niezwłocznego odblokowania konkursów na stanowiska sędziowskie, wstrzymywanych przez działania prezesów sądów i Ministra Sprawiedliwości, co prowadzi do paraliżu procedur nominacyjnych (np. w sądach apelacyjnych w Gdańsku, Krakowie, Poznaniu i sądach okręgowych w Krakowie, Tarnowie i Zielonej Górze);
- zakończenia praktyk mających charakter mobbingu lub represji wobec sędziów, takich jak sędzia Daniel Jurkiewicz, za samo wykonywanie czynności orzeczniczych; pouczenia o możliwości udzielenia wytyku lub wszczynanie postępowań dyscyplinarnych bez podstawy prawnej naruszają zasadę niezawisłości sędziowskiej;
- wprowadzenia przepisów chroniących sędziów przed bezpodstawnymi postępowaniami dyscyplinarnymi oraz zapewnienia, że testy bezstronności sędziów są przeprowadzane wyłącznie na wniosek stron postępowania, zgodnie z zasadami proceduralnymi;
- zaprzestania bezprawnych odwołań z funkcji, takich jak odwołanie: Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych – Piotra Schaba, Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych Przemysława Radzika czy prezesów sądów, wbrew przepisom o kadencyjności (np. art. 112a ustawy o ustroju sądów powszechnych); takie działania naruszają zasadę podziału władz (art. 10 Konstytucji RP) i mogą stanowić nadużycie władzy (art. 231 Kodeksu karnego);
- zapewnienia finansowania KRS i TK w celu realizacji konstytucyjnych zadań, a w szczególności do opublikowania wyroku TK z 6 maja 2025 r., K 2/25, dotyczącego ustawy budżetowej dla Krajowej Rady Sądownictwa i Trybunału Konstytucyjnego, i do wykonania tego wyroku przez Ministra Finansów, gdyż ograniczenie finansowania tych organów uniemożliwia realizację ich konstytucyjnych zadań, w tym ochronę niezależności sądów i kontrolę konstytucyjności prawa;
- publikowania wszystkich wyroków Trybunału Konstytucyjnego, w tym wyroków z 16 maja 2024 r., U 1/24, oraz 6 marca 2025 r., U 16/24), dotyczących zmian w Regulaminie urzędowania sądów powszechnych wprowadzonych rozporządzeniami Ministra Sprawiedliwości z 6 lutego 2024 r. (Dz.U. poz. 149) oraz 26 września 2024 r. (Dz.U. poz. 1444), które segregują sędziów na podstawie daty powołania i zwiększają obciążenie pracą członków KRS; zmiany te uznane zostały powołanymi wyrokami TK za niezgodne z Konstytucją RP;
- zaprzestania powoływania rzeczników dyscyplinarnych ad hoc na podstawie art. 112b ustawy o ustroju sądów powszechnych, co prowadzi do ingerencji w toczące się postępowania dyscyplinarne i podważa niezależność sędziów; powołanie sześciu takich rzeczników, ingerujących w 86 postępowań, budzi wątpliwości co do zgodności z zasadą legalizmu;
- do przestrzegania przez Ministra Sprawiedliwości art. 32 pkt 9b ustawy o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury przez zwracanie się do KRS o wskazanie obserwatora na egzamin sędziowski; pominięcie KRS w tym procesie w 2025 r. narusza ustawowe kompetencje Rady;
- zaprzestania działań destabilizujących funkcjonowanie sądów, takich jak tworzenie Sekcji postępowania przygotowawczego w Sądzie Okręgowym w Warszawie, które ograniczają kompetencje sędziów powołanych po 2018 r. i naruszają zasadę nieusuwalności sędziów (art. 180 ust. 1 Konstytucji RP);
- przeglądu i korekty decyzji administracyjnych dotyczących organizacji sądów, aby zapewnić ich zgodność z konstytucyjnymi gwarancjami prawa do rzetelnego procesu (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP);
- wprowadzenia ustawowych mechanizmów gwarantujących, że decyzje o odwołaniu sędziów z delegacji lub funkcji administracyjnych będą oparte na obiektywnych kryteriach, zgodnych z wyrokiem TSUE z 16 listopada 2021 r. (C-748/19), oraz będą podlegały kontroli sądowej.
Przewodniczący
Krajowej Rady Sądownictwa
sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka
- Szczegóły
w sprawie wystąpienia do Prezesa Rady Ministrów o przyznanie emerytury specjalnej
Krajowa Rada Sądownictwa (KRS) zwraca się do Prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej o przyznanie emerytury specjalnej Panu Hubertowi Andrzejowi Błaszczykowi, byłemu sędziemu Sądu Rejonowego w Świebodzinie, w wysokości uposażenia sędziego w stanie spoczynku w piątej stawce awansowej, na podstawie art. 82 ust. 1 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2024 r. poz. 1631 ze zm.).
Pan Hubert Andrzej Błaszczyk objął w 1979 r. urząd sędziego Sądu Rejonowego w Świebodzinie, następnie awansował tam na stanowisko przewodniczącego wydziału cywilnego oraz wiceprezesa sądu. Od 1980 r. aktywnie działał w NSZZ „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego odmówił podpisania deklaracji lojalności wobec władz komunistycznych i kontynuował działalność opozycyjną w podziemiu. W 1982 r. został aresztowany i skazany przez Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na cztery lata pozbawienia wolności za działalność antyreżimową, co skutkowało wydaleniem ze służby sędziowskiej decyzją Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 1982 r. W 1994 r. Sąd Najwyższy uniewinnił go od wszystkich zarzutów, a w uznaniu zasług otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2007 r.) oraz Krzyż Wolności i Solidarności (2017 r.). Pomimo uniewinnienia, skutki decyzji o wydaleniu ze stanu sędziowskiego nie zostały uchylone, pozbawiając Pana Błaszczyka statusu sędziego i prawa do uposażenia w stanie spoczynku.
Przypomnieć w związku z tym należy, że na podstawie art. 6 ust. 1 Ustawy z dnia 28 sierpnia 1997 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 1997 r. Nr 124, poz. 782) dobrodziejstwem stanu spoczynku obdarzeni zostali wszyscy sędziowie, którzy przed wejściem w życie tej ustawy nabyli prawo do emerytury lub renty. Wśród beneficjentów ustawy znaleźli się sędziowie, którzy aktywnie wspierali reżim komunistyczny w latach 50. , wydając wyroki polityczne lub współpracując z aparatem represji.
Jedynie w 56 przypadkach pozbawiono prawa do stanu spoczynku za pełnienie służby lub pracę w komórkach organizacyjnych formacji stosujących terror i represje wobec osób działających na rzec suwerenności i niepodległości Państwa Polskiego w latach 1944-56 na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1997 roku o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw.
Poniżej przedstawiamy przykłady sędziów stalinowskich, którzy korzystali z uposażenia w stanie spoczynku mimo udokumentowanej działalności na rzecz reżimu komunistycznego.
Bogdan Dzięcioł - skazany za zbrodnię sądową wyrokiem z dnia 19 marca 2024 roku, polegającą na pozbawieniu życia młodego pilota Edwarda Pytko w wykonaniu kary śmierci przez sąd w 1952 roku, w którego składzie orzekał, na karę 5 lat pozbawienia wolności (zmarł przed uprawomocnieniem się wyroku).
Czesław Szablowski - zachował prawo do uposażenia w stanie spoczynku pomimo potencjalnej współpracy z sowieckimi organami represyjnymi takimi jak oddział drogowy i milicja ochotnicza Ludowego Komisariatu Spraw Wewnętrznych ZSRR w latach 40-tych;
Władysław Grędziński - zachował prawo do uposażenia w stanie spoczynku, mimo potencjalnych powiązań z aparatem bezpieczeństwa mających charakter „walki z reakcyjnym podziemiem”;
Józef Ilnicki - zachował prawo do uposażenia w stanie spoczynku, mimo uczestnictwa w działalności formacji („bataliony niszczycielskie”) wspieranej przez Sowietów w latach 1943-44;
Oswald Sznepf - rozpoczął karierę w sądownictwie w 1945 roku początkowo jako sekretarz Wojskowego Sądu Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego a następnie, będąc sędzią Wojskowego Sądu Rejonowego w Kielcach skazał 5 osób na karę śmierci za działalność niepodległościową, z czego jedną osobę na podstawie wyroku wydanego przez tego sędziego zamordowano. Oswald Sznepf co prawda nie doczekał stanu spoczynku, jednakże uposażenie po nim pobierała wdowa po nim - Bogumiła Sznepf.
Powyższe przypadki – wymienione i wyłącznie przykładowo (rzecz dotyczy także wielu innych) – pokazują, że osoby, które aktywnie uczestniczyły w represjach lub współpracowały z organami bezpieczeństwa PRL lub ZSRR, dostąpiły prawa do pełnego uposażenia sędziowskiego.
Warto też podnieść, iż również żaden z kilkuset sędziów stosujących represje sądowe w czasie stanu wojennego i okresie bezpośrednio po nim następującym nie został pozbawiony prawa do uposażenia sędziowskiego w stanie spoczynku.
W przeciwieństwie do nich, Pan Hubert Andrzej Błaszczyk, represjonowany za walkę o wolność i prawa człowieka, pozostaje pozbawiony tego prawa z powodu decyzji z 1982 r., opartej na unieważnionym w 1994 r. wyroku.
KRS motywuje niniejszy wniosek rażącą niesprawiedliwością wynikającą z utrzymywania skutków represji komunistycznych wobec Pana Huberta Andrzeja Błaszczyka pozostających w rażącej dysproporcji z traktowaniem sędziów, którzy wspierali reżim komunistyczny, skazując niewinne osoby lub będąc powiązani z innymi organami aparatu represji, a pobierających uposażenie w stanie spoczynku po wejściu w życie Konstytucji RP z 1997 r.
Przyznanie emerytury specjalnej w wysokości uposażenia sędziego w stanie spoczynku w piątej stawce awansowej stanowiłoby odpowiednią formę zadośćuczynienia za doznane krzywdy oraz uznania zasług Pana Błaszczyka dla demokratycznych przemian w Polsce. Taki akt byłby zgodny z zasadą sprawiedliwości oraz duchem Konstytucji RP, która w preambule podkreśla konieczność naprawy krzywd wyrządzonych przez system totalitarny.
Wniosek opiera się na art. 82 ust. 1 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który umożliwia przyznanie emerytury specjalnej w wyjątkowych przypadkach. Przepis ten stanowi podstawę prawną do zaadresowania szczególnych okoliczności sprawy Pana Błaszczyka, w której skutki represji komunistycznych nie zostały w pełni naprawione.
Rzeczpospolita Polska nie powinna akceptować stanu rzeczy, w którym utrzymuje się przywileje komunistycznych zbrodniarzy, pozostając obojętnym na losy wiernych synów i córek, prawdziwych patriotów, takich jak wzorcowo niezawisły i niezależny sędzia Hubert Andrzej Błaszczyk, bezprawnie pozbawiony stanowiska. Przyznanie mu emerytury specjalnej naprawiłoby historyczną niesprawiedliwość, uhonorowało jego poświęcenie i potwierdziło zaangażowanie Polski w sprawiedliwość oraz konstytucyjne wartości. Krajowa Rada Sądownictwa apeluje do Prezesa Rady Ministrów o pozytywne rozpatrzenie niniejszego wniosku, co pozwoliłoby na usunięcie części skutków decyzji z 1982 r. i uznanie doniosłego wkładu Pana Huberta Andrzeja Błaszczyka w dorobek Niepodległej Rzeczypospolitej.
Strona 5 z 242
