Podczas zakończonego 13 grudnia 2024 r. posiedzenia plenarnego Krajowa Rada Sądownictwa przyjęła stanowisko w sprawie odmowy sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sędziów Sądu Najwyższego: Grzegorza Żmija, Leszka Boska, Pawła Księżaka. Rada wyraża zdecydowany sprzeciw wobec bezpodstawnego zawieszania postępowań toczących się przed Sądem Najwyższym przez wymienionych sędziów w oparciu o nieistniejącą podstawę prawną, określoną jako: „konieczność przeprowadzenia zmian legislacyjnych usuwających wady procesowe określone w wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 21 grudnia 2023 roku, C-718-21 oraz ETPC z 23 listopada 2023 roku, Wałęsa przeciwko Polsce w terminie tam zakreślonym”.
Krajowa Rada Sądownictwa przypomina, że wyroki trybunałów międzynarodowych nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa w Polsce i nie stanowią podstawy prawnej do działania organów państwa. Wykorzystywanie instytucji zawieszenia postępowania i wykreowanie nieistniejącej podstawy prawnej narusza konstytucyjne prawo obywatela do sądu. Rada wezwała wyżej wymienionych sędziów do zrzeczenia się urzędu sędziego.

Rada przyjęła także stanowisko, w którym stwierdza, że niedopuszczalne jest zwolnienie sędziego z pełnienia funkcji wizytatora ds. karnych przed upływem czteroletniej kadencji, a właśnie to zrobiła Prezes SO w Piotrkowie Trybunalskim w przypadku sędzi Anny Gąsior-Majchrowskiej. Rada zwraca uwagę, że przepisy p.u.s.p. nie przewidują możliwości odwołania sędziego wizytatora z pełnionej funkcji. Działania Prezes SO w Piotrkowie Trybunalskim budzą uzasadnione wątpliwości co do legalności i mogą być negatywnie postrzegane w kontekście funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.

Krajowa Rada Sądownictwa zdecydowała o wystąpieniu do Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych o wszczęcie postępowania wyjaśniającego w sprawie nierespektowania uchwały KRS przez sędziego Rafała Jerkę, Prezesa Sądu Okręgowego w Olsztynie, w której Rada uwzględniła odwołanie od podziału czynności sędziego tego sądu Tomasza Koszewskiego. Rada postanowiła także złożyć zawiadomienie do prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa w związku z przekroczeniem uprawnień lub niedopełnieniem obowiązków przez Prezesa SO w Olsztynie.

Krajowa Rada Sądownictwa negatywnie zaopiniowała poselski projekt zmiany Kodeksu karnego. W uzasadnieniu decyzji Rada podkreśliła, że wprowadzenie nowego przestępstwa – zbrodni „zabójstwa drogowego” oraz penalizowanie prowadzenia pojazdu bez wymaganych uprawnień istotnie zmieni kognicję sądów orzekających w sprawach karnych.
W przyjętym przez Radę dokumencie podkreślono, że efektem wprowadzenia proponowanych zmian będzie powstanie sprzeczności z szeregiem przepisów części ogólnej Kodeksu karnego, które są podstawą kształtowania odpowiedzialności karnej, a także z koncepcją prawną odpowiedzialności za wypadek komunikacyjny czy umyślne spowodowanie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym.

W 43. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego Krajowa Rada Sądownictwa uhonorowała sędziów prześladowanych przez komunistów: Huberta Andrzeja Błaszczyka, Grzegorza Długiego, Andrzeja Jacko. Sędziowie ci, narażając się na represje z uwięzieniem i pozbawieniem możliwości wykonywania zawodu włącznie, wyrazili stanowczy sprzeciw wobec reżimu komunistycznego. Ich zaangażowanie w aktywność antykomunistyczną, upominanie się o wolność i godność człowieka oraz suwerenność narodu spotkało się z ostrym odwetem władz PRL.
W uchwale Rada doceniła także wszystkich sędziów, często bezimiennych, którzy postępując przyzwoicie oraz zachowując odpowiednią dozę asertywności nie wzięli udziału w sądowych represjach, pozbawiając się tym samym awansów, promocji środowiskowych i nagród. Oni również zdali egzamin niezawisłości w trudnych warunkach komunistycznych prześladowań.

W 43. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego KRS uczciła także pamięć ofiar stanu wojennego i późniejszego okresu PRL, w tym zamordowanego przez komunistyczne służby ks. Jerzego Popiełuszki, modlitwą.

Rada przeprowadziła konkursy na stanowiska sędziowskie i podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP 15 wniosków o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego, dwóch wniosków o powołanie do sądu okręgowego i jednego do sądu apelacyjnego.

                                                                                                   Rzecznik Prasowy
                                                                                                   Krajowej Rady Sądownictwa

Krajowa Rada Sądownictwa wykonując, na podstawie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązek stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, po zapoznaniu się z informacjami przedstawionymi w piśmie sędzi Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 7 kwietnia 2024 r. stwierdza, że niedopuszczalne jest zwolnienie sędziego z pełnienia funkcji wizytatora ds. karnych przed upływem czteroletniej kadencji.

W przedmiotowej sprawie Prezes Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim, powołując się na art. 22 § 1 pkt l e w związku z 37 d § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2024 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2023 roku poz. 217, dalej p.u.s.p.), zwolniła Panią Annę Gąsior-Majchrowską z pełnienia funkcji wizytatora ds. karnych.

Rada, po wnikliwym zapoznaniu się z przedmiotową sprawą, uznaje za zasadne, by wskazać na niedopuszczalność oraz bezprawność działań Prezesa Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim. Zgodnie bowiem z art. 22 § 1 pkt l c p.u.s.p., prezes sądu powierza sędziom, asesorom sądowym i referendarzom sądowym pełnienie funkcji i zwalnia z ich pełnienia, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Stosownie do treści art. 37 d § 1 p.u.s.p. sędziego wizytatora w sądzie okręgowym powołuje prezes sądu okręgowego na okres czterech lat spośród sędziów posiadających co najmniej siedmioletni staż pracy na stanowisku sędziego.

Przytoczone wyżej przepisy p.u.s.p. nie wskazują, zarówno wprost, jak też pośrednio na kompetencje prezesa sądu do przerywania kadencji sędziego wizytatora. Z uwagi na ogólny charakter normy mówiącej o uprawnieniach prezesa sądu, jednocześnie wyraźnie stanowiącej, że do kompetencji prezesa sądu zastrzeżono wskazane w nim czynności, o ile ustawa nie stanowi inaczej, należy podkreślić, że brak uzasadnienia w przedmiotowym odwołaniu sędziego z pełnionej funkcji budzi uzasadnione wątpliwości co do umocowania prezesa sądu do podejmowania tego rodzaju decyzji. Ponadto prezes sądu powinien być przełożonym sędziów i referendarzy sądowych, nie naruszając przy tym ich niezawisłości.

Tym samym Rada zwraca uwagę, że przepisy p.u.s.p. nie przewidują możliwości odwołania sędziego wizytatora z pełnionej funkcji. W tej sprawie prezes sądu nie wskazał również na przesłanki uzasadniające jego decyzję. Rada stoi na stanowisku, że przesłanki do odwołania, przy tego rodzaju decyzji władczej w stosunku do odwoływanego sędziego wizytatora, powinny być odpowiednio uzasadnione z uwagi na czteroletnią kadencję pełnionej funkcji.

W ocenie Rady, działania Prezesa Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim budzą zasadne wątpliwości co do ich legalności i mogą być negatywnie postrzegane w kontekście funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, zważywszy na zupełny brak transparentności co do przyczyn przerwania kadencji określonej w p.u.s.p.

Dla uhonorowania sędziów prześladowanych przez komunistów Krajowa Rada Sądownictwa wyraża szacunek i uznanie dla pomnikowej odwagi i poświęcenia Panów Sędziów w obliczu bezprawnej i zbrodniczej pragmatyki stanu wojennego:
- Huberta Andrzeja Błaszczyka, sędziego Sądu Rejonowego w Świebodzinie, działacza „Solidarności”, więźnia politycznego, skazanego na 4 lata pozbawienia wolności i utratę praw publicznych za prowadzenie podziemnej działalności patriotycznej w czasie stanu wojennego;
- Grzegorza Długiego – asesora sądowego w Sądzie Rejonowym w Mikołowie, internowanego i tymczasowo aresztowanego oraz wydalonego ze służby na mocy wyroku Sądu Dyscyplinarnego Okręgu Sądu Wojewódzkiego w Katowicach z dnia 30 grudnia 1981 r.
- Andrzeja Jacko - sędziego w Sądzie Powiatowym/Rejonowym w Wodzisławiu Śląskim, odwołanego ze stanowiska uchwałą Rady Państwa nr 112/81 z 24 grudnia 1981 r. na wniosek Ministra Sprawiedliwości z powodu „utraty rękojmi należytego wykonywania obowiązków sędziego w PRL” a w istocie z uwagi na działalność na rzecz bytu niepodległego Państwa Polskiego;

Sędziowie ci wyrazili stanowczy sprzeciw wobec reżimu komunistycznego poprzez zaangażowanie w aktywność antykomunistyczną upominając się o wolność i godność człowieka oraz suwerenność narodu. Uzurpatorska władza zastosowała wobec nich dotkliwe represje z uwięzieniem i pozbawieniem możliwości wykonywania zawodu.

Szczególną szacunek należy się sędziemu Hubertowi Andrzejowi Błaszczykowi, który został uwięziony po czym wiele lat pozostawał bez pracy i w efekcie zmuszony został do opuszczenia Ojczyzny.

Pamiętamy też o sędziach, często bezimiennych, którzy postępując przyzwoicie oraz zachowując odpowiednią dozę asertywności nie wzięli udziału w sądowych represjach pozbawiając się tym samym awansów, promocji środowiskowych i nagród. Oni również zdali egzamin niezawisłości w trudnych warunkach komunistycznych prześladowań.

w sprawie odmowy sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sędziów Sądu Najwyższego: Grzegorza Żmija, Leszka Boska, Pawła Księżaka.

Krajowa Rada Sądownictwa wypełniając konstytucyjny obowiązek stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów wyraża zdecydowany sprzeciw wobec bezpodstawnego zawieszania postępowań toczący się przed Sądem Najwyższym przez  Sąd Najwyższy w składach z udziałem : SSN Grzegorza Żmija, SSN Leszka Boska, SSN Pawła Księżaka w oparciu o nieistniejącą podstawę prawną określoną jako: „konieczność przeprowadzenia zmian legislacyjnych usuwających wady procesowe określone w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 21 grudnia 2023 roku, C-718-21 oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 23 listopada 2023 roku, Wałęsa przeciwko Polsce w terminie tam zakreślonym”. Wykorzystywanie instytucji zawieszenia postępowania i wykreowanie nieistniejącej podstawy prawnej narusza konstytucyjne prawo obywatela do sądu wyrażone w art. 45 Konstytucji RP.
Zawieszenie postępowania na pozaustawowej  podstawie stanowi jaskrawy przykład przekroczenia kompetencji przez funkcjonariusza publicznego i odmowę sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sędziego. Zgodnie z art. 178 Konstytucji sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji i ustawom. Konstytucja RP zachowuje nadrzędność i pierwszeństwo wobec wszystkich aktów prawnych, w tym także prawa unijnego (wyrok TK z dnia 16 listopada 2011 r SK 45/09).
Art. 178 Konstytucji stanowi nakaz dla sędziego orzekania na podstawie obowiązującego prawa.
Krajowa Rada Sądownictwa przypomina, że wyroki trybunałów międzynarodowych nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa w Polsce i nie stanowią podstawy prawnej do działania organów Państwa.
Krajowa Rada Sądownictwa oczekuje od wszystkich sędziów a szczególnie od sędziów Sądu Najwyższego zachowania należytych standardów pełnionego urzędu sędziego. Powstrzymywanie się przez sędziego od sprawowania wymiaru sprawiedliwości stoi w rażącej sprzeczności z podstawowymi obowiązkami sędziego wynagradzanego z budżetu Skarbu Państwa.
Krajowa Rada Sądownictwa wzywa wyżej wymienionych sędziów do zrzeczenia się urzędu sędziego.
Krajowa Rada Sądownictwa apeluje do Prezesa Sądu Najwyższego, kierującego pracą Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych o podjęcie skutecznych i efektywnych działań w celu zapewnienia obywatelom konstytucyjnego prawa do sądu.
Krajowa Rada Sądownictwa zobowiązuje Przewodniczącego do złożenia wniosków o podjęcie zawieszonych postępowań w sprawach z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa.


                                                                                                                                                                                                    

Data wydarzenia: 2024-12-10

Data końca wydarzenia: 2024-12-13

Podczas zakończonego 6 grudnia 2024 r. posiedzenia plenarnego Krajowa Rada Sądownictwa wysłuchała dwóch kandydatów do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego: dr hab. Ireneusza Kunickiego, prof. Uniwersytetu Łódzkiego i radcy prawnego Macieja Miłosza. Obaj przedstawili swój dorobek zawodowy, naukowy i odpowiadali na pytania członków Rady. W głosowaniu KRS zdecydowała o przedstawieniu wniosku o powołanie na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego w Izbie Cywilnej prof. Ireneusza Kunickiego.

Krajowa Rada Sądownictwa przeanalizowała dziewięć projektów aktów prawnych, z czego dwa nie dotyczyły zakresu spraw opiniowanych przez Radę. Rada pozytywnie zaopiniowała poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, ale zwróciła uwagę, że proponowane w projekcie zmiany pociągają za sobą dodatkowe, znaczne obciążenie sądów, co wymaga natychmiastowego wzmocnienia kadrowego w sądach okręgowych i apelacyjnych, a także dodatkowych środków finansowych na szkolenia i rozbudowę infrastruktury technicznej.

Rada podkreśliła, że tego rodzaju projekty powinny posiadać analizę skutków ich wprowadzenia, co byłoby możliwe w ramach inicjatywy ustawodawczej Rady Ministrów, gdyż projekty rządowe zawierają ocenę skutków proponowanych regulacji obejmującą np. analizę potrzeby utworzenia wydziałów do rozpoznawania spraw, których dotyczą nowe regulacje czy opracowanie prognoz dotyczących liczby nowych spraw.

Krajowa Rada przeprowadziła konkursy na stanowiska sędziowskie i podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP dwóch wniosków o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego, w tym jednego asesora.

KRS zdecydowała, iż w sprawie dyscyplinarnej dotyczącej sędziego WSA w Warszawie złoży odwołanie na jego niekorzyść.

Rada pozytywnie rozpatrzyła siedem odwołań od podziału czynności. Umorzyła jedno oświadczenie woli dalszego zajmowania stanowiska sędziowskiego, cztery zaakceptowała i jedno zaopiniowała negatywnie. Stwierdziła datę przejścia w stan spoczynku w przypadku czterech sędziów, a w przypadku jednego sędziego sprawę umorzyła.

Członkowie Rady uwzględnili też jeden wniosek o przeniesienie sędziego w stan spoczynku i jeden umorzyli.

                                                                             Rzecznik Prasowy
                                                                             Krajowej Rady Sądownictwa