UCHWALA KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA z dnia 8 października 2025 r.
w sprawie skierowania wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 września 2025 r. zmieniającego rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. poz. 1325)

I. Na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 186 ust. 2 i art. 188 pkt 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm., dalej: ,,Konstytucja RP"), Krajowa Rada Sądownictwa wnosi o stwierdzenie, że:
- rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 września 2025 r. zmieniające rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 poz. 867 i 1444 oraz z 2025 r. poz. 2) w całości, tj. §§ 1 do 4, jest niezgodne z art. 41 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 334, dalej: ,,p.u.s.p."), a przez to jest niezgodne z art. 2, art. 7 w zw. z art. 186 ust. 1 i art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, albowiem zostało wydane przez Ministra Sprawiedliwości bez zachowania trybu wymaganego przepisami prawa do jego wydania, to jest bez zasięgnięcia opinii Krajowej Rady Sądownictwa;
- rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 września 2025 r. zmieniające rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 poz. 867 i 1444 oraz z 2025 r. poz. 2) w całości, tj. §§ 1 do 4, jest niezgodne art. 2, art. 7 w zw. z art. 190 ust. 1 Konstytucji RP, albowiem zostało wydane przez Ministra Sprawiedliwości z naruszeniem mających moc powszechnie obowiązującą i ostatecznych wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 maja 2024 r. sygn. akt U 1/24 i wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2025 r. sygn. akt U 16/24
- § 1 pkt 2, pkt 3, pkt 4, pkt 6 lit „b” rozporządzenia z dnia 29 września 2025 r. zmieniającego rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 poz. 867 i 1444 oraz z 2025 r. poz. 2) jest niezgodny z art. 41 § 1 p.u.s.p., a przez to jest niezgodny z art. 92 ust. 1, art. 176 ust. 2 i art. 178 ust. 1 RP i art. 45 ust. 1 Konstytucji.

II. Na podstawie art. 36 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393) w zw. z art. 7301 § 1 i 2 w zw. z art. 732 i art. 755 § 1 k.p.c. Krajowa Rada Sądownictwa wnosi o udzielenie zabezpieczenia do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny ostatecznego orzeczenia, w sprawie inicjowanej wnioskiem Krajowej Rady Sądownictwa, poprzez:
- zakazanie Ministrowi Sprawiedliwości i podległym mu prezesom sądów oraz osobom pełniącym funkcje prezesów sądów dokonywania jakichkolwiek czynności z zakresu administracji sądowej, mających na celu wykonanie §51a Regulaminu urzędowania sądów powszechnych wprowadzanego zaskarżonym - rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 września 2025 r. zmieniającym rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 poz. 867 i 1444 oraz z 2025 r. poz. 2)

III. Krajowa Rada Sądownictwa zastrzega możliwość uzupełnienia argumentacji w razie podniesienia przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego nowych tez uzasadniających odstępstwo od wskazanego podstawowego wzorca kontroli konstytucyjności na rzecz innych wartości chronionych konstytucyjnie.

IV. Do reprezentowania wnioskodawcy w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, wraz z prawem do modyfikowania treści wniosku Krajowa Rada Sądownictwa upoważnia sędziów: dra Macieja Nawackiego, dr Annę Dalkowską i Joannę Kołodziej-Michałowicz.

UZASADNIENIE

Data wydarzenia: 2025-10-07

Data końca wydarzenia: 2025-10-10

w sprawie bezprawnych działań Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego wzywających sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego do zaprzestania sprawowania wymiaru sprawiedliwości

1. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa wypełniając konstytucyjny obowiązek stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, działając na postawie art. 186 Konstytucji RP i art. 16 ust. 4 Ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2024 r. poz. 1186) wyraża zdecydowany sprzeciw wobec bezprawnych działań Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego Waldemara Żurka skierowanych do sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego. 
2. W pismach skierowanych bezpośrednio do sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego Minister Sprawiedliwości-Prokurator Generalny pod pozorem przywracania praworządności zakwestionował konstytucyjny status sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego, powołanych przez Prezydenta RP od 2018 roku i wezwał ich do sprzeniewierzenia się rocie ślubowania sędziowskiego, tj. odmowy sprawowania wymiaru sprawiedliwości, która skutkować może w przyszłości odpowiedzialnością dyscyplinarną i karną.
3. Działania Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego mają wymiar antypaństwowy, antykonstytucyjny, antydemokratyczny i antyobywatelski. Stanowią w rzeczywistości bezprawny i nieznany dotąd w historii Rzeczypospolitej Polskiej zamach na konstytucyjne organy państwa: Sąd Najwyższy, Naczelny Sąd Administracyjny i Krajową Radę Sądownictwa oraz na niezależność sądów i niezawisłość sędziów. 
4. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa podkreśla, że niezawisłość sędziów 
i niezależność sądów stanowi jedną z najwyższych wartości demokratycznego państwa prawa, a sądy są władzą odrębną i niezależną od władzy ustawodawczej i wykonawczej. Fundamentalną gwarancją niezawisłości jest nieusuwalność sędziów, o czym stanowi art. 180 ust. 1 Konstytucji RP. Granicę działań organów władzy publicznej w Rzeczpospolitej Polskiej wyznacza konstytucyjna zasada legalizmu, zgodnie z którą wszystkie organy władzy działają na podstawie i w granicach prawa. 
5. Powołanie sędziego stanowi w świetle prawa polskiego prerogatywę Prezydenta RP, należy do materii konstytucyjnej, ponieważ dotyczy kluczowego dla państwa zagadnienia kreacji i obsady jego konstytucyjnych organów. Nie podlega w świetle Konstytucji RP żadnej kontroli i weryfikacji, co potwierdził w licznych orzeczeniach Trybunał Konstytucyjny [K 18/09, K 8/17, P 22/19, P 13/19] i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej [C 585/18, C 624/18 i C 625/18, pkt 135, pkt 143; C 508/19, pkt 81; C 824/18, pkt 128]. 
6. Bezprawne działania Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego wymierzone wobec sędziów najwyższych sądów w Rzeczpospolitej Polskiej, powołanych na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa w procedurze, której zgodność z Konstytucją RP potwierdził Trybunał Konstytucyjny [sygn. akt K 12/18], stanowią zamach na konstytucyjny system państwa. 
7. Sąd Najwyższy i Naczelny Sąd Administracyjny stanowią jeden z filarów władzy sądowniczej w państwie i gwarancję jego prawnej stabilności. Sprawowana przez sądy administracyjne kontrola działań władzy wykonawczej zapewnia realizację zasady legalizmu i zaufania obywateli wobec państwa. Dlatego też działania wymierzone wobec sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego zmierzają do destabilizacji całego wymiaru sprawiedliwości i podważenia fundamentów bezpieczeństwa Państwa Polskiego. 
8. Oczywisty kontekst polityczny wezwania Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego stwarza wrażenie presji skierowanej wobec niezawisłych sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego i wywołania „efektu mrożącego”, co w demokratycznym państwie prawa jest nieakceptowalne.
9. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa apeluje do Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego i do wszystkich politycznych organów władzy o zaniechanie podejmowania bezprawnych działań wobec sędziów, naruszających ich niezawisłość, nieusuwalność i godność sprawowanego urzędu.
10. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa wzywa do uszanowania niezależności i bezstronności sędziów, którzy korzystając z konstytucyjnego prawa dostępu do służby publicznej na podstawie obowiązującej ustawy i Konstytucji RP, działając w zaufaniu do Państwa Polskiego zostali powołani na urząd sędziego i pełnią służbę w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej.
11. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa zwraca się do sędziów, by nie ulegali presji polityków, zachowali odwagę, niezłomność, bezstronność w służbie i pozostali wierni złożonej rocie ślubowania sędziowskiego. Prezydium oświadcza, że Krajowa Rada Sądownictwa stoi i zawsze stać będzie na straży niezawisłości sędziowskiej i wyraża głęboką dezaprobatę wobec wszelkich prób naruszania zasad nieusuwalności sędziów i niezawisłości sędziowskiej.


                                                                                                                                                                                                              Wiceprzewodniczący 
                                                                                                                                                                                                              Krajowej Rady Sądownictwa
                                                                                                                                                                                                              sędzia Rafał Puchalski 

w sprawie działań Ministra Sprawiedliwości w odniesieniu do sędziego Jakuba Iwańca

Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa – organu stojącego w myśl art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, na podstawie art. 16 ust. 4 Ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2024 r. poz. 1186), po zapoznaniu się z komunikatem Ministerstwa Sprawiedliwości z dnia 30 września 2025 roku:

1. stwierdza, że decyzja Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 września 2025 roku o zarządzeniu przerwy w czynnościach służbowych sędziego Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie Jakuba Iwańca podjęta została z rażącym naruszeniem przepisu art. 130 § 1 Ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 334 ze zm. – dalej: u.s.p.) w sytuacji oczywistego braku przewidzianych tym przepisem przesłanek zarządzenia przerwy, w tym z powołaniem się na merytoryczną treść orzeczeń wydanych przez sędziego, stąd ma charakter dyskryminacyjny i godzi w jego niezawisłość, naruszając przy tym dobro i powagę wymiaru sprawiedliwości;

2. za niedopuszczalne uznaje powołanie jako przyczyny zarządzenia przerwy w czynnościach sędziego w trybie art. 130 § 1 u.s.p. merytorycznego rozstrzygnięcia zawartego w orzeczeniach sędziego – co jest aktem jawnie sprzecznym z art. 107 § 3 pkt 1 u.s.p., zgodnie z którym wykładnia i stosowanie przepisów prawa krajowego nie stanowi przewinienia dyscyplinarnego, nawet jeśli obarczone są błędem; pociąganie do odpowiedzialności sędziego za treść wydanego orzeczenia jest fundamentalnie sprzeczne z niezawisłością sędziowską i stanowi ze strony Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego instrument wywierania presji na sądy, ukierunkowanej na uznawanie skuteczności jego sprzecznych z przepisami prawa decyzji kadrowych podejmowanych w organach prokuratury;
3. za wewnętrznie sprzeczne, a wręcz kuriozalne, uznaje powołanie jako przyczyny zarządzenia przerwy w czynnościach sędziego niezawiadomienie prokuratora o terminie posiedzenia w sytuacji istnienia wypadku niecierpiącego zwłoki – jak stanowi przedmiotowy komunikat;

4. za obnażające represyjny charakter zarządzenia przerwy w czynnościach sędziego uznaje powołanie jako jego przyczyn okoliczności związanych ze sposobem procedowania i rozstrzygania spraw, z których w oczywisty sposób żadna nie kwalifikuje się jako pociągająca konieczność natychmiastowego odsunięcia sędziego od wykonywania obowiązków służbowych ze względu na powagę sądu lub istotne interesy służby – w istocie jedyną przesłanką jest tu istotny interes polityczny Ministra Sprawiedliwości;
 
5. postrzega zarządzenie przerwy w czynnościach sędziego Jakuba Iwańca jako kolejny akt Ministra Sprawiedliwości naruszający sędziowską niezawisłość, godzący w dobro wymiaru sprawiedliwości i podjęty w doraźnym interesie politycznym, maskujący brak jakichkolwiek jego realnych dokonań, działań bądź zamierzeń w dziele rzeczywistej naprawy wymiaru sprawiedliwości Rzeczypospolitej. 


                                                                                                                                                                                                                 Wiceprzewodniczący 
                                                                                                                                                                                                                 Krajowej Rady Sądownictwa
                                                                                                                                                                                                                 sędzia Rafał Puchalski 

Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa z głębokim niepokojem i stanowczym sprzeciwem przyjęło do wiadomości informację o bezprawnym odwołaniu prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych przez Ministra Sprawiedliwości, dokonanym wbrew obowiązującym przepisom prawa, wbrew stanowiskom organów sądów oraz wbrew wiążącemu wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego.

Działania Ministra Sprawiedliwości, polegające na jednostronnym i arbitralnym odwoływaniu prezesów sądów bez uwzględnienia negatywnych opinii kolegiów tych sądów, stanowią rażące naruszenie zasad demokratycznego państwa prawnego, gwarantowanych Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, sędziowie podlegają wyłącznie Konstytucji oraz ustawom, a ich niezawisłość jest fundamentem sprawnego wymiaru sprawiedliwości. Odwołań tych dokonano ponadto bez jakiejkolwiek konsultacji z Krajową Radą Sądownictwa, organem konstytucyjnym powołanym do ochrony niezależności sądów i niezawisłości sędziów (art. 186 ust. 1 Konstytucji RP), bez zachowania procedur wynikających z ustawy o ustroju sądów powszechnych.

Przypominamy, że kolegia sądów wydały jednoznacznie negatywne opinie w sprawie proponowanych zmian personalnych, podkreślając ich niezgodność z interesem wymiaru sprawiedliwości oraz potencjalne zagrożenie dla niezależności sądów. Ignorowanie tych opinii nie tylko narusza ustawę, zgodnie z którą negatywna opinia kolegium sądu stanowi bezwzględną przeszkodę do odwołania prezesa, ale i podważa autorytet wewnętrznych organów sądowych.

Co więcej, przedmiotowe odwołania stoją w jawnej sprzeczności z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 lutego 2004 roku, K 12/03, który stwierdził, że „zważywszy na pozycję ustrojową Krajowej Rady i jej funkcje (stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów) uwzględnienie w procedurze odwoływania prezesa jej sprzeciwu (w postaci negatywnej opinii) w odniesieniu do okoliczności związanych z zaistnieniem przesłanki „dobra wymiaru sprawiedliwości” należy uznać za niezbędną gwarancję realizacji zasady niezależności sądów”. Działania Ministra Sprawiedliwości nie tylko ignorują ten wyrok, ale także podważają autorytet Trybunału Konstytucyjnego jako organu kontroli konstytucyjności, co może prowadzić do chaosu w polskim systemie prawnym i erozji zaufania społecznego do instytucji państwa. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa stanowczo potępia te bezprecedensowe naruszenia prawa i jednocześnie kieruje zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstw przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratura Generalnego.

Podkreślamy, że niezależność sądów nie jest przywilejem sędziów, lecz gwarancją praw i wolności obywatelskich dla wszystkich mieszkańców Polski. Jakiekolwiek próby politycznej ingerencji w ich funkcjonowanie zagrażają fundamentom demokracji i państwa prawa.

                                                                                                                                                                                                               Wiceprzewodniczący
                                                                                                                                                                                                               Krajowej Rady Sądownictwa
                                                                                                                                                                                                               sędzia Rafał Puchalski

Na zakończonym 12 września br. posiedzeniu plenarnym Krajowa Rada Sądownictwa podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP wniosku o mianowanie asesora sądu rejonowego na urząd sędziego rejonowego.

KRS poparła też dwie kandydatury asesorów WSA na urząd sędziów WSA - w Gorzowie Wielkopolskim i w Warszawie, a także jedną kandydaturę na asesora WSA w Gdańsku. W tym ostatnim konkursie o jedno miejsce ubiegało się aż 11 kandydatów.

Rada rozpatrywała też kolejny raz konkurs do Sądu Okręgowego w Słupsku. Startował w nim jeden kandydat – sędzia Daniel Żegunia. Kandydat kwestionuje sam skład konstytucyjnego organu, jakim jest Krajowa Rada Sadownictwa i ponownie żąda wyłączenia sędziów Rady z postępowania konkursowego. Wniosek sędziego o wyłączenie sędziów umorzono, a jego kandydaturę do SO w Słupsku zaopiniowano negatywnie.

Krajowa Rada zajęła się także toczącym się szósty rok konkursem dotyczącym Sądu Okręgowego w Radomiu po odwołaniu kandydatki od jego rezultatu złożonym do Sądu Najwyższego. Kandydatka domaga się wyłączenia wielu sędziów - członków KRS z racji ich rzekomego „braku obiektywizmu” i faworyzowaniu kontrkandydata sędzi. Rada zdecydowała o ponownym rozpatrzeniu sprawy. Kilka lat wcześniej kandydatka składała już wniosek o wyłączenia kilkorga sędziów – wniosek został wówczas odrzucony. I tym razem wnioski o wyłączenie sędziów KRS zostały kolejno odrzucone. Ostatecznie KRS zdecydowała o przedstawieniu Prezydentowi RP kandydatury sędziego Jarosława Wiczkowskiego na stanowisko sędziego SO w Radomiu.

Rada – na podstawie przepisów Prawa o ustroju sądów wojskowych przedstawi Ministrowi Obrony Narodowej wniosek o opracowanie projektu planu dochodów i wydatków sądów wojskowych na 2026 r. 

KRS uwzględniła w trakcie posiedzenia trzy oświadczenia woli dalszego zajmowania stanowiska przez sędziów i pięć wniosków o przeniesienie sędziów w stan spoczynku. 

Rada pozytywnie zaopiniowała też siedem spośród kilkunastu przedstawionych jej aktów prawnych, w tym – zmianę Kodeksu spółek handlowych oraz projekt o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu i o informatyzacji podmiotów realizujących działania publiczne(część – z uwagami). Trzy projekty aktów prawnych zaopiniowano negatywnie, w tym poselski projekt zmiany Kodeksu karnego, a kilku projektów nie opiniowano, gdyż ich tematyka leży poza zakresem kompetencji Rady. 

Jednym z negatywnie zaopiniowanych aktów jest projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości zmieniający m.in. sposób ustalania dodatków przysługujących części sędziów – w tym rzeczników dyscyplinarnych. Chodzi o „nowych” rzeczników, powołanych przez Ministra, choć kadencja dotychczasowych trwa. „Nowi” mieliby otrzymać wysokie dodatki finansowe. 

Rada rozpatrywała też odwołania sędziów od zmiany podziału czynności. Przychyliła się do pięciu z nich.

Sędzia Ewa Łąpińska zgłosiła się do prac w komisji odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów i asesorów sądowych Rady, rezygnując z prac w komisji ds. opiniowania aktów prawnych. Jej wniosek został przez Radę przyjęty.

KRS stwierdziła również datę przejścia w stan spoczynku dwóch sędziów. 
                                                                                                                                                                                                                               Rzecznik prasowy
                                                                                                                                                                                                                               Krajowej Rady Sądownictwa