Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa z głębokim niepokojem i stanowczym sprzeciwem przyjęło do wiadomości informację o bezprawnym odwołaniu prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych przez Ministra Sprawiedliwości, dokonanym wbrew obowiązującym przepisom prawa, wbrew stanowiskom organów sądów oraz wbrew wiążącemu wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego.

Działania Ministra Sprawiedliwości, polegające na jednostronnym i arbitralnym odwoływaniu prezesów sądów bez uwzględnienia negatywnych opinii kolegiów tych sądów, stanowią rażące naruszenie zasad demokratycznego państwa prawnego, gwarantowanych Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 178 ust. 1 Konstytucji RP, sędziowie podlegają wyłącznie Konstytucji oraz ustawom, a ich niezawisłość jest fundamentem sprawnego wymiaru sprawiedliwości. Odwołań tych dokonano ponadto bez jakiejkolwiek konsultacji z Krajową Radą Sądownictwa, organem konstytucyjnym powołanym do ochrony niezależności sądów i niezawisłości sędziów (art. 186 ust. 1 Konstytucji RP), bez zachowania procedur wynikających z ustawy o ustroju sądów powszechnych.

Przypominamy, że kolegia sądów wydały jednoznacznie negatywne opinie w sprawie proponowanych zmian personalnych, podkreślając ich niezgodność z interesem wymiaru sprawiedliwości oraz potencjalne zagrożenie dla niezależności sądów. Ignorowanie tych opinii nie tylko narusza ustawę, zgodnie z którą negatywna opinia kolegium sądu stanowi bezwzględną przeszkodę do odwołania prezesa, ale i podważa autorytet wewnętrznych organów sądowych.

Co więcej, przedmiotowe odwołania stoją w jawnej sprzeczności z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 18 lutego 2004 roku, K 12/03, który stwierdził, że „zważywszy na pozycję ustrojową Krajowej Rady i jej funkcje (stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów) uwzględnienie w procedurze odwoływania prezesa jej sprzeciwu (w postaci negatywnej opinii) w odniesieniu do okoliczności związanych z zaistnieniem przesłanki „dobra wymiaru sprawiedliwości” należy uznać za niezbędną gwarancję realizacji zasady niezależności sądów”. Działania Ministra Sprawiedliwości nie tylko ignorują ten wyrok, ale także podważają autorytet Trybunału Konstytucyjnego jako organu kontroli konstytucyjności, co może prowadzić do chaosu w polskim systemie prawnym i erozji zaufania społecznego do instytucji państwa. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa stanowczo potępia te bezprecedensowe naruszenia prawa i jednocześnie kieruje zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstw przez Ministra Sprawiedliwości - Prokuratura Generalnego.

Podkreślamy, że niezależność sądów nie jest przywilejem sędziów, lecz gwarancją praw i wolności obywatelskich dla wszystkich mieszkańców Polski. Jakiekolwiek próby politycznej ingerencji w ich funkcjonowanie zagrażają fundamentom demokracji i państwa prawa.

                                                                                                                                                                                                               Wiceprzewodniczący
                                                                                                                                                                                                               Krajowej Rady Sądownictwa
                                                                                                                                                                                                               sędzia Rafał Puchalski