ponaglająca Prezesa Rady Ministrów w zakresie ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 maja 2024 r. w sprawie o sygn. U 1/24

Na podstawie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 3 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa, Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa – organu stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów – na podstawie art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego ponagla Prezesa Rady Ministrów do wykonania ciążącego na nim na mocy art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1461) obowiązku niezwłocznego ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 maja 2024 r. w sprawie o sygn. U 1/24.

UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 190 ust. 2 Konstytucji RP orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego podlegają niezwłocznemu ogłoszeniu w organie urzędowym, w którym akt normatywny był ogłoszony. Ogłoszenie orzeczeń zarządza w oparciu o przepis art. 114 ust. 2 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2393) Prezes Trybunału.

Prezes Rady Ministrów na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych wydaje Dziennik Ustaw i Monitor Polski, jest tym samym, w procesie ogłaszania orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, organem wykonującym zarządzenie Prezesa Trybunału Konstytucyjnego.

W sprawie o sygn. U 1/24 Trybunał Konstytucyjny 16 maja 2024 r. ogłosił wyrok, kończąc postępowanie, w którym wnioskodawcą była Krajowa Rada Sądownictwa. Wyrok ten do tej pory nie został zamieszczony w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Krajowej Radzie Sądownictwa, jako stronie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, posiadającej interes prawny w zakończeniu procedury ogłoszenia wyroku, przysługuje tym samym w oparciu o przepis art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego prawo skierowania ponaglenia do Prezesa Rady Ministrów o wykonanie ciążącego na tym organie obowiązku.

                                                                                                                   Przewodniczący
                                                                                                                   Krajowej Rady Sądownictwa
                                                                                                                   sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka

w sprawie bezprawnego i siłowego zamachu Prokuratury i Policji na siedzibę Krajowej Rady Sądownictwa w dniu 3 lipca 2024 r. oraz wywierania wpływu na działania konstytucyjnego organu Rzeczypospolitej Polskiej

1. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa – organu stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów – stwierdza, że siłowe działania Prokuratury oraz Policji mające miejsce w dniu 3 lipca 2024 r. w siedzibie Krajowej Rady Sądownictwa przeprowadzone zostały wbrew przepisom prawa i z naruszeniem wszystkich fundamentalnych zasad demokratycznego państwa prawa. Doprowadziły one do naruszenia samodzielności, niezależności i autonomii Krajowej Rady Sądownictwa, a w konsekwencji do naruszenia konstytucyjnego porządku prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, zasady legalizmu i odrębności władz, a także niezależności władzy sądowniczej i niezawisłości sędziów oraz prawa obywatela do skutecznej ochrony sądowej.

2. Krajowa Rada Sądownictwa jako konstytucyjny organ państwa wyraża stanowczy sprzeciw wobec działań Prokuratury i Policji i apeluje do wszystkich organów państwa, organów Unii Europejskiej, Rady Europy, ministrów sprawiedliwości oraz wszystkich podmiotów stojących na straży niezależności sądownictwa o podjęcie działań mających na celu ochronę samodzielności i niezależności Krajowej Rady Sądownictwa będącej konstytucyjnym organem państwa i gwarantem niezależności sądów i równowagi władz oraz do wyjaśnienia wszystkich okoliczności zdarzenia.

3. Inspirowane wyłącznie politycznie działania Prokuratury i Policji z dnia 3 lipca 2024 r. w siedzibie Krajowej Rady Sądownictwa stanowią bezprecedensowy w Polsce i w Europie zamach na konstytucyjny organ państwa, będący jaskrawym przykładem naruszenia zasady praworządności i równowagi władz, oraz pozostają w sprzeczności z obowiązującym w Polsce porządkiem prawnym.

4. Zamach na siedzibę Krajowej Rady Sądownictwa grupy kilkudziesięciu uzbrojonych policjantów pod kierownictwem prokuratora, będącego bezpośrednim podległym Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego, i niszczenie mienia państwowego pod pretekstem wykonywania czynności procesowych stanowią zaprzeczenie zasady demokratycznego państwa prawa.

5. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa wskazuje, że w czasie czynności doszło do naruszenia szeregu przepisów procedury karnej, a mianowicie:

1) art. 222 § 1 k.p.k. – przez to, że wkroczono do siedziby Rady bez uprzedniego poinformowania kierownika tej instytucji państwowej – Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa o zamiarze przeszukania pomieszczeń należących do niej;

2) art. 224 § 1 k.p.k. – przez to, że nie dopełniono obowiązku uprzedniego zwrócenia się do dysponenta dokumentów – rzecznika dyscyplinarnego sędziów sądów powszechnych Piotra Schaba o dobrowolne ich wydanie i siłowo zniszczono urządzenia zabezpieczające m.in. dokumenty zawierające dane wrażliwe dotyczące sędziów;

3) art. 224 § 2 k.p.k. – przez to, że odmówiono dopuszczenia do udziału w przeszukaniu osób postronnych, wskazanych przez Przewodniczącego Krajowej Rady Sądownictwa, i siłowo usunięto przedstawicieli mediów, co uniemożliwiło społeczną kontrolę nielegalnych działań władzy wykonawczej.

6. Niezależność sądów i niezawisłość sędziów, których strażnikiem jest Krajowa Rada Sądownictwa, stanowi integralny element sądzenia na poziomie krajowym, europejskim i światowym. Ma ona fundamentalne znaczenie jako jedna z przesłanek gwarantujących realizację prawa obywatela do skutecznej ochrony sądowej.

7. Krajowa Rada Sądownictwa, powołana po raz pierwszy w Polsce po upadku reżimu komunistycznego, jest gwarantem realizacji prawa obywatela do sądu bezstronnego i niezależnego. Wprowadzony w Polsce w 2018 r. demokratyczny model wyboru członków Krajowej Rady Sądownictwa przez obywateli za pośrednictwem Sejmu stanowi gwarancję realizacji zasady demokratycznego państwa prawa i udziału obywateli w kształtowaniu wszystkich władz państwa, w tym także władzy sądowniczej.

8. Zamach organów władzy wykonawczej na samodzielność, niezależność i autonomię Krajowej Rady Sądownictwa to zamach na niezależność sądów i niezawisłość sędziów i zamach na podstawowe prawa obywatelskie, tj. prawo obywatela do sądu.
                                                                                                                                           

                                                                                                                                           Przewodnicząca Krajowej Rady Sądownictwa
                                                                                                                                           Sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka

w sprawie powołania przez Ministra Sprawiedliwości Rzecznika Dyscyplinarnego ad hoc do zbadania zarzutów przeciwko sędziom-członkom Krajowej Rady Sądownictwa obecnej i poprzedniej kadencji

Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa, będącej konstytucyjnej organem Rzeczypospolitej Polskiej, wyraża zdecydowany sprzeciw wobec działań Ministra Sprawiedliwości w związku z powołaniem Rzecznika Dyscyplinarnego ad hoc do zbadania zarzutów przeciwko sędziom-członkom Krajowej Rady Sądownictwa obecnej i poprzedniej kadencji.

W związku z zawiadomieniem SSP Iustitia Minister Sprawiedliwości powołał specjalnego rzecznika dyscyplinarnego do zbadania zarzutów, że obecni i byli członkowie KRS dopuścili się przewinień dyscyplinarnych, a nawet przestępstw, przez sam fakt kandydowania do Rady w wyborach zarządzonych przez Marszałka Sejmu na podstawie nadal obowiązującej ustawy. W świetle komunikatu Ministra Sprawiedliwości podstawą do zakwalifikowania czynności przewidzianych obowiązującym prawem jako deliktu dyscyplinarnego, a nawet przestępstwa, ma być niezgodność ustawy o KRS z Konstytucją w zakresie wyboru 15 członków-sędziów przez Sejm.

Teza o niezgodności ustawy o KRS z Konstytucją jest tylko opinią części prawników, fundamentalną zasadą prawa jest zasada wyrażona w art. 42 ust. 1 Konstytucji „Odpowiedzialności karnej podlega ten tylko, kto dopuścił się czynu zabronionego pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia”.

Członkowie KRS, kandydując do KRS, nie tylko nie mogli popełnić przestępstwa, lecz swoją postawą umożliwili powołanie Krajowej Rady Sądownictwa, której funkcjonowanie jest wymagane przez Konstytucję. W obecnym stanie prawnym nie jest możliwy wybór do Rady 15 sędziów inaczej niż przez Sejm.

Celem SSP Iustitia jest zastraszenie sędziów i wywołanie efektu mrożącego po to, aby w przyszłości nikt z odpowiednimi kwalifikacjami nie odważył się podjąć obowiązków wynikających z ustawy nieakceptowanej przez część środowisk prawniczych. Minister Adam Bodnar powołując specjalnego rzecznika dyscyplinarnego zaakceptował ten cel zastraszenia prawników i ograniczenia władzy ustawodawczej w przyszłości.

Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa zobowiązuje Przewodniczącego Rady do złożenia zawiadomienia do prokuratury o uzasadnionym popełnieniu przestępstwa z art. 128 k.k. przez Ministra Sprawiedliwości, jego współpracowników oraz sędziego, który wyraził zgodę na objęcie funkcji Rzecznika ad hoc oraz z art. 238 k.k. wobec osób, które podpisały zawiadomienie złożone w imieniu SSP Iustitia o niepopełnionym przestępstwie.

                                                                                                                                                          Przewodniczący
                                                                                                                                                          Krajowej Rady Sądownictwa
                                                                                                                                                          sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka

dotyczące opiniowania kandydatów, którym Minister Sprawiedliwości zamierza powierzyć obowiązki sędziów dyscyplinarnych na sześcioletnią kadencję

W związku ze zbliżającym się upływem kadencji sędziów sądów dyscyplinarnych przy sądach apelacyjnych Minister Sprawiedliwości na podstawie art. 110a ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2024 r. poz. 334 ze zm.) oraz art. 39b § 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo o ustroju sądów wojskowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2250), przedstawił Krajowej Radzie Sądownictwa do zaopiniowania listę sędziów, którym zamierza powierzyć obowiązki sędziów sądów dyscyplinarnych przy sądach apelacyjnych oraz wojskowych sądach okręgowych.
Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa w trosce o to, aby sądownictwo dyscyplinarne sędziów spełniało najwyższe standardy i było powoływane w transparentnym procesie uważa, że proces ten powinien mieć charakter publiczny, a o kandydatach winni mieć możliwość wypowiedzieć się zarówno sędziowie, przedstawiciele innych zawodów prawniczych, jak i pozostali obywatele.

W związku z powyższym Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa zwraca się do wszystkich obywateli o wskazanie Radzie ewentualnych przeszkód do pełnienia przez niżej wskazanych sędziów obowiązków sędziego sądu dyscyplinarnego, w szczególności zachowań wskazujących na brak bezstronności albo innych znanych im zachowań, które nie licują z godnością sędziego.

Lista sędziów przedstawionych do zaopiniowania przez Krajową Radę Sądownictwa, którym Minister Sprawiedliwości zamierza powierzyć obowiązki sędziów sądów dyscyplinarnych przy sądach apelacyjnych oraz wojskowych sądach okręgowych:

 W Sądzie Dyscyplinarnym przy Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku:
1. Małkiński Dariusz – sędzia Sądu Apelacyjnego w Białymstoku,
2. Brysiewicz Beata – sędzia Sądu Okręgowego w Białymstoku,

Na zakończonym 28 czerwca br. dziewięciodniowym posiedzeniu plenarnym członkowie KRS rozpatrzyli 222 kandydatury absolwentów aplikacji sędziowskiej KSSiP na asesorów sądów powszechnych. Rozpatrzenie dwóch kandydatur zostało odroczone ze względu na potrzebę złożenia dodatkowych wyjaśnień. Przyjęte przez Radę wnioski o nominację zostaną jak najszybciej wysłane do kandydatów, by mogły się uprawomocnić, a następnie zostać podpisane przez Prezydenta RP. Szybkie tempo pracy wynika zarówno z potrzeby pilnego wzmocnienia kadr w sądach, jak i sytuacji samych aplikantów, którzy bezzwłocznie powinni zacząć pracować, by nie zostać bez środków do życia.

Rada zdecydowała o przedstawieniu kandydatury prof. Marcina Trzebiatowskiego do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego oraz SSA Ewy Stryczyńskiej do Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN.

Komisja Etyki KRS wysłucha sędziów - członków Stowarzyszenia "Iustitia", którym ich dawna znajoma zarzuca przyjmowanie korzyści majątkowych i oszustwa, o czym poinformowała prokuraturę. Pismo w tej sprawie trafiło też do KRS.

Krajowa Rada Sądownictwa wyraziła w uchwale z 19 czerwca br. głębokie zaniepokojenie działaniami Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego, który wystąpił z zamiarem odwołania kolejnych prezesów i wiceprezesów sądów, w tym Sądu Okręgowego w Warszawie, zawieszając ich także w wykonywaniu obowiązków służbowych. KRS podkreśliła, że wszczęcie przez Ministra Sprawiedliwości procedury odwołania prezesa i wiceprezesów to naruszenie nakazu powstrzymania się przez Ministra Sprawiedliwości od dokonywania czynności na podstawie Prawa o ustroju sądów powszechnych, wynikającego z postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 24 kwietnia 2024 r.

Rada wezwała Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego do respektowania obowiązującego porządku prawnego, w tym powszechnie obowiązujących orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i Konstytucji RP.

Rada przyjęła też uchwałę co do uzupełnienia stanowiska w sprawie o sygn. K 2/24 zawisłej przed Trybunałem Konstytucyjnym. KRS podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w uchwale z 16 lutego br. i przedstawia dodatkową argumentację dotyczącą zagadnienia skutków prawnych orzeczeń Trybunału i derogacji niekonstytucyjnej normy prawnej.

Ponadto Rada w uchwale z 28 czerwca br. rozszerzyła wniosek do TK, zaskarżając cały mechanizm odwołania prezesa i wiceprezesa sądu uregulowany w art. 27 p.u.s.p. Model, który wyklucza udział KRS jako organu stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów we współdecydowaniu w odwołaniu, narusza zasadę demokratycznego państwa prawa, równowagi władz i odrębności sądów i wyklucza poza ramy dopuszczalnego nadzoru administracyjnego MS nad sądami powszechnymi.

Obecny model podziału kompetencji przysługujących organom sądu, tj. dyrektorowi sądu i prezesowi sądu skonstruowany jest na zasadzie rozdziału czynności administracyjnych i jurysdykcyjnych oraz powierzeniu tych pierwszych w zasadniczej części dyrektorowi sądu.

W związku z brakiem realnej możliwości reakcji ze strony Krajowej Rady Sądownictwa na tok czynności w przedmiocie odwołania funkcja prezesa (wiceprezesa) sądu stała się funkcją zależną od Ministra Sprawiedliwości, a kadencyjność tych organów atrybutem pozbawionym znaczenia.

Przedmiotem wniosku do TK jest także instytucja zawieszenia prezesa określona w p.u.s.p. Rada wskazuje, że brak przesłanek zawieszenia prezesa albo wiceprezesa sądu w czynnościach służbowych, przy jednoczesnym pozostawieniu decyzji o zawieszeniu organowi władzy wykonawczej – Ministrowi Sprawiedliwości stanowi o arbitralności decyzji o zawieszeniu.
Kompetencja Ministra Sprawiedliwości do zawieszania prezesa albo wiceprezesa w czynnościach służbowych narusza zasadę niezawisłości sędziowskiej.

Kolejne posiedzenie Trybunału w tej sprawie zaplanowano na 25 lipca br.

Członkowie Rady przyjęli też „Informację o działalności Krajowej Rady Sądownictwa w 2023 roku”, która została przesłana do Sejmu i Senatu RP. Z zamieszczonych danych wynika, że w 2023 roku KRS odbyła 20 posiedzeń plenarnych, rozpoznała 1104 zgłoszenia do pełnienia urzędu na stanowiskach sędziowskich, przedstawiła Prezydentowi RP wnioski o powołanie 616 osób do pełnienia urzędu sędziego w sądach różnych rodzajów i szczebli, w tym asesora sądowego w wojewódzkich sądach administracyjnych.
W minionym roku Rada skierowała do Trybunału Konstytucyjnego trzy wnioski o zbadanie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej aktów normatywnych dotyczących niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Zapoznała się także z 110 projektami aktów prawnych, które wpłynęły do Rady do zaopiniowania.

                                                                                                                                                                  Rzecznik Prasowy
                                                                                                                                                                  Krajowej Rady Sądownictwa

w sprawie skierowania wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej przepisów Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 marca 2024 r. w sprawie doręczeń pism w postaci elektronicznej w postępowaniu karnym (Dz. U. poz. 367).

1. Na podstawie art. 191 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 186 ust. 2 oraz art. 188 pkt 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483, ze zm.), zwanej dalej „Konstytucją RP", Krajowa Rada Sądownictwa wnosi o stwierdzenie, że:
- §1, §2, §3, §4 i § 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 marca 2024 r. w sprawie doręczeń pism w postaci elektronicznej w postępowaniu karnym (Dz. U. poz. 367) (dalej: rozporządzenie) są niezgodne z art. 2, art. 7 w zw. z art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zaskarżone rozporządzenie zostało bowiem wydane przez Ministra Sprawiedliwości bez zachowania trybu wymaganego przepisami prawa do jego wydania, bez zasięgnięcia opinii Krajowej Rady Sądownictwa;
- §3 ust. 3 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 marca 2024 r. w sprawie doręczeń pism w postaci elektronicznej w postępowaniu karnym (Dz. U. poz. 367) jest niezgodny z art. 133a §5 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 37 z późn. zm.). a przez to jest niezgodny z art. 92 ust. 1, art. 176 ust. 2 i art. 178 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
2. Krajowa Rada Sądownictwa zastrzega możliwość uzupełnienia argumentacji w razie podniesienia Prokuratora Generalnego a jednocześnie Ministra Sprawiedliwości nowych tez uzasadniających odstępstwo od wskazanego podstawowego wzorca kontroli konstytucyjności na rzecz innych wartości chronionych konstytucyjnie.
3. Do reprezentowania wnioskodawcy w postepowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, wraz z prawem do modyfikowania treści wniosku Krajowa Rada Sądownictwa upoważnia sędziego dra Macieja Nawackiego, sędziego dra Annę Dalkowską oraz sędziego Katarzynę Chmurę.

UZASADNIENIE
I.
Legitymacja Krajowej Rady Sądownictwa do wystąpienia z wnioskiem w niniejszej sprawie

1. Krajowa Rada Sądownictwa (dalej także jako: „KRS” lub „Rada”) wywodzi swoją legitymację w przedmiocie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej wskazanych przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 6 lutego 2024 r. zmieniającego rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. poz. 149) z treści art. 186 ust. 2 Konstytucji RP (stanowi on podstawę normatywną uprawnienia Rady do występowania do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawie zgodności z Konstytucją aktów normatywnych w zakresie, w jakim dotyczą one niezależności sądów i niezawisłości sędziów) i art. 191 ust. 2 pkt 2 Konstytucji RP wskazującego Radę jako podmiot legitymowany do wszczynania przedmiotowego postępowania.