Na zakończonym 28 czerwca br. dziewięciodniowym posiedzeniu plenarnym członkowie KRS rozpatrzyli 222 kandydatury absolwentów aplikacji sędziowskiej KSSiP na asesorów sądów powszechnych. Rozpatrzenie dwóch kandydatur zostało odroczone ze względu na potrzebę złożenia dodatkowych wyjaśnień. Przyjęte przez Radę wnioski o nominację zostaną jak najszybciej wysłane do kandydatów, by mogły się uprawomocnić, a następnie zostać podpisane przez Prezydenta RP. Szybkie tempo pracy wynika zarówno z potrzeby pilnego wzmocnienia kadr w sądach, jak i sytuacji samych aplikantów, którzy bezzwłocznie powinni zacząć pracować, by nie zostać bez środków do życia.
Rada zdecydowała o przedstawieniu kandydatury prof. Marcina Trzebiatowskiego do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego oraz SSA Ewy Stryczyńskiej do Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN.
Komisja Etyki KRS wysłucha sędziów - członków Stowarzyszenia "Iustitia", którym ich dawna znajoma zarzuca przyjmowanie korzyści majątkowych i oszustwa, o czym poinformowała prokuraturę. Pismo w tej sprawie trafiło też do KRS.
Krajowa Rada Sądownictwa wyraziła w uchwale z 19 czerwca br. głębokie zaniepokojenie działaniami Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego, który wystąpił z zamiarem odwołania kolejnych prezesów i wiceprezesów sądów, w tym Sądu Okręgowego w Warszawie, zawieszając ich także w wykonywaniu obowiązków służbowych. KRS podkreśliła, że wszczęcie przez Ministra Sprawiedliwości procedury odwołania prezesa i wiceprezesów to naruszenie nakazu powstrzymania się przez Ministra Sprawiedliwości od dokonywania czynności na podstawie Prawa o ustroju sądów powszechnych, wynikającego z postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 24 kwietnia 2024 r.
Rada wezwała Ministra Sprawiedliwości-Prokuratora Generalnego do respektowania obowiązującego porządku prawnego, w tym powszechnie obowiązujących orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i Konstytucji RP.
Rada przyjęła też uchwałę co do uzupełnienia stanowiska w sprawie o sygn. K 2/24 zawisłej przed Trybunałem Konstytucyjnym. KRS podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko zawarte w uchwale z 16 lutego br. i przedstawia dodatkową argumentację dotyczącą zagadnienia skutków prawnych orzeczeń Trybunału i derogacji niekonstytucyjnej normy prawnej.
Ponadto Rada w uchwale z 28 czerwca br. rozszerzyła wniosek do TK, zaskarżając cały mechanizm odwołania prezesa i wiceprezesa sądu uregulowany w art. 27 p.u.s.p. Model, który wyklucza udział KRS jako organu stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów we współdecydowaniu w odwołaniu, narusza zasadę demokratycznego państwa prawa, równowagi władz i odrębności sądów i wyklucza poza ramy dopuszczalnego nadzoru administracyjnego MS nad sądami powszechnymi.
Obecny model podziału kompetencji przysługujących organom sądu, tj. dyrektorowi sądu i prezesowi sądu skonstruowany jest na zasadzie rozdziału czynności administracyjnych i jurysdykcyjnych oraz powierzeniu tych pierwszych w zasadniczej części dyrektorowi sądu.
W związku z brakiem realnej możliwości reakcji ze strony Krajowej Rady Sądownictwa na tok czynności w przedmiocie odwołania funkcja prezesa (wiceprezesa) sądu stała się funkcją zależną od Ministra Sprawiedliwości, a kadencyjność tych organów atrybutem pozbawionym znaczenia.
Przedmiotem wniosku do TK jest także instytucja zawieszenia prezesa określona w p.u.s.p. Rada wskazuje, że brak przesłanek zawieszenia prezesa albo wiceprezesa sądu w czynnościach służbowych, przy jednoczesnym pozostawieniu decyzji o zawieszeniu organowi władzy wykonawczej – Ministrowi Sprawiedliwości stanowi o arbitralności decyzji o zawieszeniu.
Kompetencja Ministra Sprawiedliwości do zawieszania prezesa albo wiceprezesa w czynnościach służbowych narusza zasadę niezawisłości sędziowskiej.
Kolejne posiedzenie Trybunału w tej sprawie zaplanowano na 25 lipca br.
Członkowie Rady przyjęli też „Informację o działalności Krajowej Rady Sądownictwa w 2023 roku”, która została przesłana do Sejmu i Senatu RP. Z zamieszczonych danych wynika, że w 2023 roku KRS odbyła 20 posiedzeń plenarnych, rozpoznała 1104 zgłoszenia do pełnienia urzędu na stanowiskach sędziowskich, przedstawiła Prezydentowi RP wnioski o powołanie 616 osób do pełnienia urzędu sędziego w sądach różnych rodzajów i szczebli, w tym asesora sądowego w wojewódzkich sądach administracyjnych.
W minionym roku Rada skierowała do Trybunału Konstytucyjnego trzy wnioski o zbadanie zgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej aktów normatywnych dotyczących niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Zapoznała się także z 110 projektami aktów prawnych, które wpłynęły do Rady do zaopiniowania.
Rzecznik Prasowy
Krajowej Rady Sądownictwa
