Krajowa Rada Sądownictwa, wykonując konstytucyjny obowiązek stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, na podstawie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. 3 ust. 1 pkt 3 i 5 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa (Dz.U. z 2021 r. poz. 269 ze zm.) wyraża głębokie zaniepokojenie działaniami Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Z oświadczeń I Prezesa Sądu Najwyższego i Prezesa kierującego pracą Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznej wynika, co następuje. Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SSN Piotr Prusinowski przyjął bezpośrednio od Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej – z pominięciem biura podawczego –– odwołania od postanowień w przedmiocie wygaśnięcia mandatu poselskiego posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Mariusza Kamińskiego oraz Macieja Wąsika, i z naruszeniem przepisu art. 26 § 1 pkt 11 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 roku o Sądzie Najwyższym (Dz.U. z 2023 r. poz. 1093 ze zm.) zaniechał czynności wynikających z § 76 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 lipca 2022 r. Regulamin Sądu Najwyższego (Dz.U. z 2022 r. poz. 1489 ze zm.), polecając rejestrację odwołań w niewłaściwej izbie (Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych), wbrew woli osób poszukujących ochrony sądowej. Pominięcie biura podawczego zaburzyło kolejność wpływu spraw do izby, co w świetle § 80 pkt 1 Regulaminu Sądu Najwyższego miało wpływ na przydział sprawy do referatu konkretnego sędziego, a w konsekwencji doprowadziło do ręcznego sterowania i wyznaczenia składu orzekającego.

Działania Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych godzą w autorytet Sądu Najwyższego i podważają zaufanie obywateli do tego Sądu, poddając w wątpliwość w oczach opinii publicznej niezależność oraz apolityczność Sądu Najwyższego oraz niezawisłość orzekających w nim sędziów. Powyższe działania mogą wywołać niepokoje społeczne i podważyć zaufanie obywateli do Państwa i jego instytucji.

W ocenie Krajowej Rady Sądownictwa doszło do naruszenia § 5 ust. 2, § 9, § 10 i § 12 ust. 1 Zbioru Zasad Etyki Zawodowej Sędziów (Uchwała nr 16/2003 Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 19 lutego 2003 roku w sprawie uchwalenia zbioru zasad etyki zawodowej sędziów).

Odrębnego wyjaśnienia i zweryfikowania wymagają publicznie wypowiadane twierdzenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej dotyczące uzgadniania składu sędziowskiego mającego rozpoznać te odwołania, które mogą podważyć zaufanie do legalności działania, niezawisłości oraz bezstronności sędziów Sądu Najwyższego.

W związku z powyższym Krajowa Rada Sądownictwa wzywa wszystkie organy państwa do zaniechania działań godzących w powagę sądów, kwestionujących umocowanie sędziów i sądów w Rzeczypospolitej Polskiej.

Krajowa Rada Sądownictwa wzywa Prokuraturę Krajową do podjęcia działań zmierzających do wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy.

Przewodniczący
Krajowej Rady Sądownictwa
sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka

Data wydarzenia: 10-01-24

Data wydarzenia: 09-01-24

Data wydarzenia: 09-01-24
Data końca wydarzenia: 09-01-24

Krajowa Rada Sądownictwa po zapoznaniu się z projektem rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, zmieniającym rozporządzenie – Regulamin urzędowania sądów powszechnych (B 800), przedstawionym razem z pismem Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 grudnia 2023 r. (znak DLUS-II.4601.3.2023), opiniuje projekt negatywnie jako sprzeczny z podstawowymi zasadami polskiego porządku prawnego dotyczącymi zasad kształtowania ustroju sądów i postępowania przed sądami.

I. Zagadnienia wstępne
Przekazany Radzie do zaopiniowania projekt sformułowany został wyraźnie w celu bezpośredniego naruszenia konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziów (art. 178 Konstytucji), co jest sprzeczne także z standardami europejskimi oraz zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Przedstawione propozycje zmian w Regulaminie urzędowania sądów powszechnych stanowią zagrożenie dla podstawowych zasad ustrojowych państwa, godząc w prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Konsekwencją wejścia w życie przedmiotowych zmian może być naruszenie zasady bezpieczeństwa prawnego oraz zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.

Uchwała Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa z dnia 20 grudnia 2023 r.
w przedmiocie uchwały Sejmu RP z dnia 20 grudnia 2023 r. w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego w kontekście pozycji ustrojowej oraz funkcji Krajowej Rady Sądownictwa w demokratycznym państwie prawnym.

Krajowa Rada Sądownictwa wykonując konstytucyjny obowiązek stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów na podstawie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 3 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa stwierdza, co następuje:
1. Uchwała Sejmu RP z 20 grudnia 2023 r. podważa zaufanie do konstytucyjnych organów, godzi w porządek prawny, wbrew tytułowi inicjuje konflikt o znamionach kryzysu konstytucyjnego. Podjęta pod pozorem przywracania praworządności stanowi bezprawny i nieznany dotąd w historii Rzeczpospolitej Polskiej zamach na konstytucyjne organy państwa i z pewnością przejdzie do niechlubnej historii jako rozwiązanie niestosowane nigdy wcześniej, ani w komunistycznym reżimie totalitarnym, ani w trakcie wojen i okupacji niemieckiej.
2. Uchwała Sejmu została podjęta bez podstawy prawnej i poza zakresem jego kompetencji (ultra vires). Narusza wartości państwa prawa wynikające z art. 2 i art. 7 Konstytucji RP. Podważa konstytucyjne fundamenty państwa, kwestionując demokratyczny mandat Krajowej Rady Sądownictwa i wyłączną prerogatywę Prezydenta RP do powołania sędziów, a także zasadę niezawisłości i nieusuwalności sędziów.
3. Uchwała Sejmu, mająca przywrócić zdolność Krajowej Rady Sądownictwa do prawidłowej realizacji jej konstytucyjnych funkcji stanowi w istocie rzeczy zaprzeczenie idei demokratycznego państwa prawa i jest wielopłaszczyznowo niezgodna z Konstytucją RP. tj. z jej art. 144 ust. 3 pkt 17, art. 178, art. 179, art. 187 i art. 190 ust. 1.
4. Zawarty w treści uchwały apel wzywający sędziów-członków Krajowej Rady Sądownictwa do zaniechania wykonywania ich konstytucyjnych i ustawowych obowiązków stanowi bezprecedensowe, bezprawne i niedopuszczalne w demokratycznym państwie prawnym wywieranie wpływu i nacisku na działania Rady. Wbrew nielegalnej treści uchwały każdy z sędziów członków Krajowej Rady Sądownictwa jest obowiązany do wykonywania swojego mandatu do końca kadencji. Sędziowie-członkowie Krajowej Rady Sądownictwa są niezawiśli i niezależni od władzy ustawodawczej i wykonawczej.
5. Zgodnie z art. 187 ust. 4 Konstytucji ustrój, zakres działania i tryb pracy Krajowej Rady Sądownictwa oraz sposób wyboru jej członków określa ustawa. Zgodność określonej w ustawie procedury wyboru członków do KRS z Konstytucją potwierdził Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 25.03.2019 r. w sprawie K 12/18. Uchwała Sejmu z dnia 20 grudnia 2023 r. ingerująca w zakres działania i tryb pracy Rady stanowi bezpośrednią niedopuszczalną ingerencję w materię konstytucyjną i ustawową. Ani sama uchwała, jak również przywołane w jej treści orzecznictwo międzypaństwowych trybunałów w żadnym stopniu nie mogą zastępować ustawy ustrojowej, a tym bardziej wkraczać w regulację konstytucyjną.
6. Ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa, określająca sposób wyboru sędziowskiej części członków do KRS, korzysta z domniemania jej zgodności z Konstytucją RP. Jedynym sądem prawa uprawnionym do oceny jej zgodności z normą konstytucyjną jest Trybunał Konstytucyjny. Jego orzeczenia mają moc powszechnie obowiązującą, także względem Sejmu RP, i są ostateczne (art. 190 ust. 1 Konstytucji RP).
7. Uchwała pomijająca orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego dotyczące ustroju Krajowej Rady Sądownictwa i wymiaru sprawiedliwości, m.in. wyroki TK z 25 marca 2019 r. sygn. akt K12/18, z 10 marca 2022, sygn. akt K 7/21, z 22 lutego 2022 r. sygn. akt P 10/19, z 24 listopada 2021 r. sygn. akt K 6/21, z 7 października 2021 r. sygn. akt K 3/21, z 14 lipca 2021 r. sygn. akt P 7/20, z 2 czerwca 2020 r. sygn. akt P 13/19, z 20 kwietnia 2020 r. sygn.. akt U 2/20, z 4 marca 2020 r. sygn. akt P 22/19, jest sprzeczna z przywołaną normą art. 190 ust. 1 Konstytucji RP.
8. Krajowa Rada Sądownictwa oświadcza, że odpowiedzialność za ewentualne zachowania godzące w Krajową Radę Sądownictwa i jej członków, a mogące skutkować zaburzeniami funkcjonalności i ciągłości pracy Rady, a w konsekwencji anarchią w wymiarze sprawiedliwości, ponoszą posłowie na Sejm RP oraz Sejm RP.
9. Krajowa Rada Sądownictwa jako konstytucyjny organ państwa zawsze będzie stać na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej, bronić wartość demokratycznego państwa prawa konstytucyjnego porządku państwa, a jej członkowie wykonywać będą swoje konstytucyjne funkcje i zadania zgodnie z demokratycznym mandatem jej członków do czasu przekazania obowiązków członkom wybranym na kolejną kadencję zgodnie z obowiązująca ustawą.