Szczegóły

KRS

Kategoria: Rzecznicy dyscyplinarni

Opublikowano: 03 kwiecień 2025

Komunikaty Rzecznika

Krajowa Rada Sądownictwa zgodnie z art. 112 § 4 ustawy z 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. z 2024 r., poz.334) zapewnia obsługę administracyjną Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, oraz Zastępców Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych przez utworzenie odrębnej komórki organizacyjnej w ramach Biura Krajowej Rady Sądownictwa. 

 Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych

Piotr SCHAB – sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie,

został powołany z dniem 4 czerwca 2022 r. przez Ministra Sprawiedliwości do pełnienia funkcji Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych na czteroletnią kadencję.

 Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych zostali powołani przez Ministra Sprawiedliwości z dniem 18 czerwca 2022 r. na czteroletnią kadencję:

 -         Michał Lasota, sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie,

-         Przemysław W. Radzik, sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie.

Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych są oskarżycielami przed sądem dyscyplinarnym w sprawach sędziów sądów apelacyjnych oraz prezesów i wiceprezesów sądów apelacyjnych i sądów okręgowych. W sprawach pozostałych sędziów sądów okręgowych, a także prezesów oraz wiceprezesów sądów rejonowych uprawnionym oskarżycielem jest zastępca rzecznika dyscyplinarnego działający przy sądzie apelacyjnym,
a w sprawach sędziów sądów rejonowych oraz asesorów sądowych – zastępca rzecznika dyscyplinarnego działający przy sądzie okręgowym.

Zastępców rzecznika dyscyplinarnego działających przy sądach apelacyjnych i przy sądach okręgowych powołuje Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych.

Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych oraz Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych mogą przejąć sprawę prowadzoną przez zastępcę rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie okręgowym i przy sądzie apelacyjnym, a także przekazać temu rzecznikowi sprawę do prowadzenia, z tym,
że w przypadku Zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającego przy sądzie apelacyjnym sprawę może przekazać do prowadzenia lub wyznaczyć do jej prowadzenia innego zastępcę tylko spośród zastępców rzecznika dyscyplinarnego działających przy sądach apelacyjnych.

Rzecznik dyscyplinarny sędziów sądów powszechnych oraz jego Zastępcy działający przy wszystkich sądach apelacyjnych i okręgowych swoją funkcję pełnią suwerennie. Zastępcy rzecznika nie podlegają merytorycznej kontroli ze strony Rzecznika w zakresie podejmowanych decyzji w związku z czym nie ma bezpośredniej podległości służbowej pomiędzy Rzecznikiem, a Zastępcami. Jedyną podstawą do ingerencji mogłoby być stwierdzenie, że zastępca rzecznika dyscyplinarnego rozpoznając skierowaną do niego skargę dopuścił się oczywistej i rażącej obrazy prawa albo uchybił godności sprawowanego urzędu sędziego.

Podmioty uprawnione do żądania wszczęcia postępowania dyscyplinarnego

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, a w szczególności z art. 114 § 1 ustawy
z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych podmiotami uprawnionymi
do żądania wszczęcia postępowania dyscyplinarnego przeciwko sędziemu są: Minister Sprawiedliwości, prezes sądu apelacyjnego lub okręgowego, kolegium sądu apelacyjnego lub okręgowego i Krajowa Rada Sądownictwa.

Postępowanie dyscyplinarne wobec sędziego może zostać wszczęte w wypadkach popełnienia przez niego tzw. przewinienia dyscyplinarnego mającego postać oczywistej
i rażącej obrazy przepisów prawa albo uchybienia godności sprawowanego urzędu
(art. 107 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych). Strona postępowania sądowego nie jest uprawniona do inicjowania takiego postępowania.

 Po upływie pięciu lat od chwili czynu nie można wszcząć postępowania dyscyplinarnego.
Nie dotyczy to tylko takich sytuacji, gdy przewinienie dyscyplinarne zawiera znamiona przestępstwa – wówczas obowiązują terminy przedawnienia przewidziane w Kodeksie karnym (art.108 § 1 usp).

 Sposób rozpoznawanie wniosków od osób indywidualnych

Postępowanie dyscyplinarne może również wszcząć z własnej inicjatywy Rzecznik dyscyplinarny sędziów sądów powszechnych lub któryś z jego zastępców działających
przy sądach apelacyjnych i okręgowych m.in. w oparciu o informacje uzyskane od innych osób, w tym od stron i uczestników postępowań sądowych. Przedmiotowe pisma są rozpoznawane, wyłącznie w kontekście przepisów dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów określonych w ustawie – Prawo o ustroju sądów powszechnych.

Do badania zgodności informacji pochodzących od stron lub innych uczestników postępowań, a dotyczących sędziów sądów rejonowych właściwy jest zastępca rzecznika dyscyplinarnego działający przy sądzie okręgowym w okręgu, którego sędzia pełni swoją funkcję.  Analogicznie, w sytuacji, gdy skarga dotyczy sędziego okręgowego, badaniem jej zasadności zajmuje się zastępca rzecznika działający przy sądzie apelacyjnym w okręgu, którego sędzia pełni funkcję. Natomiast, gdy chodzi o sędziów sądów apelacyjnych, właściwy do badania zasadności skarg jest Rzecznik dyscyplinarny. Zgodnie z unormowaniami wynikającymi z art. 114 § 1 i § 2 wspomnianej ustawy oraz zawartymi w jej Rozdziale 5a, Rzecznik dyscyplinarny (Zastępca rzecznika) po zbadaniu skargi, o ile nie znajduje podstaw
do wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, zawiadamia o tym autora skargi pismem, które kończy sprawę. Pismo takie nie jest decyzją administracyjną i nie przysługuje na nie żaden środek odwoławczy, w tym zażalenie.

Wszystkie informacje powinny być kierowane do Rzecznika na piśmie, i również ich adresaci są pisemnie informowani o ich rozpoznaniu. Pracownicy Sekretariatu nie udzielają odpowiedzi związanych z rozstrzygnięciem sprawy ani z tokiem jej rozpoznania.

           Rzecznik dyscyplinarny i jego zastępcy:

• nie mają żadnych uprawnień mających wpływ na merytoryczny przebieg postępowania sądowego, w tym także postępowania dowodowego;
• nie są adresatami procesowych zarzutów, gdyż nie mają uprawnień do ingerencji
  w orzeczenia niezawisłych sądów, będące wynikiem swobodnej oceny dowodów, ani też
  do podejmowania w prowadzonych przez sądy postępowaniach karnych decyzji dowodowych. Ewentualne uchybienia procesowe lub naruszenia prawa materialnego są przedmiotem kontroli przez sądy odwoławcze.

Wyniki kontroli instancyjnej lub kasacyjnej, w wypadku stwierdzenia rażącego naruszenia prawa, także mogą być podstawą do wdrożenia czynności dyscyplinarnych przeciwko sędziemu

 

Sposób rozpatrywania skarg

            Skargi i wnioski mogą być kierowane do Rzecznika Dyscyplinarnego jedynie drogą pisemną na adres:

Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych

1. Rakowiecka 30

02-528 Warszawa

            Drogą elektroniczną można przesyłać skargi i wnioski na adres Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.. Jest to adres Biura Krajowej Rady Sądownictwa skąd są przekazywane do Rzecznika Dyscyplinarnego.

 

Rozdział 5a. Tryb rozpatrywania skarg i wniosków

Art. 41a [Rozpatrywanie bez zbędnej zwłoki]

• 1. Skargi i wnioski rozpatruje się bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie miesiąca od daty ich wpływu.
• 2. Skargi, w zakresie dotyczącym działalności sądów, w dziedzinie, w której sędziowie i asesorzy sądowi są niezawiśli, nie podlegają rozpatrzeniu. Organ sądu, do którego taka skarga lub wniosek zostały skierowane, zawiadamia skarżącego o przyczynach odmowy rozpatrzenia skargi. Jeżeli jednak skarga dotyczy czynności sądu podlegającej zaskarżeniu w toku instancji, organ ten jest obowiązany niezwłocznie przekazać skargę do akt sprawy, której skarga dotyczy, zawiadamiając o tym skarżącego.
• 3. Skargi lub wnioski dotyczące treści czynności sądu jeszcze niedokonanych, należących do dziedziny, o której mowa w § 2, podlegają niezwłocznemu przekazaniu do akt postępowania, którego dotyczą.
• 4. Skargi lub wnioski zawierające treści znieważające lub słowa powszechnie uznawane za obelżywe pozostawia się bez rozpatrzenia, zawiadamiając o tym skarżącego lub wnioskodawcę, z podaniem przyczyny pozostawienia skargi lub wniosku bez rozpatrzenia.

Art. 41b [Organ właściwy do rozpatrzenia skargi lub wniosku]

• 1. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi lub wniosku, dotyczących działalności sądu, jest prezes sądu.
• 2. Jeżeli skarga lub wniosek dotyczą działalności sądu okręgowego i sądu rejonowego, organem właściwym do rozpatrzenia jest prezes sądu okręgowego. Jeżeli skarga lub wniosek dotyczą działalności sądu apelacyjnego i sądu okręgowego, organem właściwym do rozpatrzenia jest prezes sądu apelacyjnego.
• 3. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej działalności prezesa sądu rejonowego jest prezes sądu okręgowego, działalności prezesa sądu okręgowego - prezes sądu apelacyjnego, a działalności prezesa sądu apelacyjnego - Krajowa Rada Sądownictwa.
• 3a. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej działalności zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sądu apelacyjnego lub zastępcy rzecznika dyscyplinarnego sądu okręgowego jest Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Powszechnych, a skargi dotyczącej działalności Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych - Krajowa Rada Sądownictwa.
• 3b. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi dotyczącej działalności Rzecznika Dyscyplinarnego Ministra Sprawiedliwości jest Minister Sprawiedliwości.
• 4. Prezes sądu apelacyjnego, w terminie do końca kwietnia każdego roku, informuje Ministra Sprawiedliwości o nieprawidłowościach stwierdzonych w wyniku rozpatrzenia skarg przez prezesów sądów działających na obszarze apelacji.

Art. 41c [Przekazanie skargi właściwym organom]

• 1. Skarga dotycząca działalności sądów, skierowana do innych organów władzy publicznej, podlega przekazaniu do rozpatrzenia organom, o których mowa w art. 41b § 1-3.
• 2. Jeżeli skarga lub wniosek dotyczy działalności administracyjnej sądu, organ właściwy do ich rozpatrzenia, uznając skargę lub wniosek za uzasadniony, podejmuje lub zleca czynności z zakresu nadzoru nad działalnością administracyjną sądów.

Art. 41d [Przekazanie skargi rzecznikowi dyscyplinarnemu] Skarga, w zakresie w jakim zawiera wniosek o pociągnięcie sędziego lub asesora sądowego do odpowiedzialności dyscyplinarnej, podlega niezwłocznie przekazaniu właściwemu rzecznikowi dyscyplinarnemu. Rzecznik, po wstępnym ustaleniu okoliczności podniesionych w skardze, może podjąć czynności wyjaśniające z własnej inicjatywy. O sposobie załatwienia skargi rzecznik dyscyplinarny zawiadamia skarżącego oraz organ, który przekazał mu skargę. W przypadku wszczęcia postępowania dyscyplinarnego i złożenia wniosku o rozpoznanie sprawy dyscyplinarnej do sądu dyscyplinarnego, rzecznik dyscyplinarny zawiadamia o tych czynnościach skarżącego. Przepisów art. 114 § 9, 11 i 13 nie stosuje się.

Krajowa Rada Sądownictwa zgodnie z art. 40 § 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. – Prawo
o ustroju sądów wojskowych (Dz.U. z 2022 r., poz. 2250) zapewnia obsługę administracyjną Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych i Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych przez utworzenie odrębnej komórki organizacyjnej w ramach Biura Krajowej Rady Sądownictwa. 

Art. 40. § 1. Oskarżycielem przed sądem dyscyplinarnym w sprawach sędziów wojskowych sądów okręgowych, a także prezesów oraz zastępców prezesów wojskowych sądów garnizonowych jest Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Wojskowych,
zaś w sprawach pozostałych sędziów – Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych.

• 2. Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych oraz Zastępcę Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych powołuje na czteroletnią kadencję Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii Ministra Obrony Narodowej i Krajowej Rady Sądownictwa.

 

Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Wojskowych

płk Andrzej WILCZEWSKI – sędzia Wojskowego Sądu Garnizonowego w Gdyni, powołany przez Ministra Sprawiedliwości z dniem 1 listopada 2024 r. do pełnienia funkcji Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych na czteroletnią kadencję.

Rzecznik Dyscyplinarny Sędziów Sądów Wojskowych jest oskarżycielem przed sądem dyscyplinarnym w sprawach sędziów wojskowych sądów okręgowych, a także prezesów oraz zastępców prezesów wojskowych sądów garnizonowych.

W sprawach pozostałych sędziów sądów wojskowych zadania te realizuje Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych – ppłk Przemysław Suszczewicz, sędzia Wojskowego Sądu Garnizonowego w Poznaniu powołany przez Ministra Sprawiedliwości z dniem 15 sierpnia 2023 r. do pełnienia funkcji Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Wojskowych na okres czterech lat.