UCHWAŁA NR 973/2024
KRAJOWEJ RADY SĄDOWNICTWA
z dnia 8 listopada 2024 r.

Na podstawie art. 36 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393) w zw. z art. 7301 § 1 i 2 w zw. z art. 732 i art. 755 § 1 k.p.c., wnosi o udzielenie zabezpieczenia do czasu wydania przez Trybunał Konstytucyjny ostatecznego orzeczenia, w sprawie U 16/24 inicjowanej wnioskiem Krajowej Rady Sądownictwa - uchwałą nr 831/2024 z 9 października 2024 r., poprzez:
- wstrzymanie wykonania decyzji prezesów sądów w przedmiocie ustalenia podziału czynności sędziów wydanych na podstawie §1 ust. 2 i §2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 września 2024 r. zmieniającego rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. poz. 1444).

Uzasadnienie
1. W postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego, w tym przywołane przepisy dotyczące zabezpieczenia roszczeń. Krajowa Rada Sądownictwa jako wnioskodawca uprawniona jest do złożenia wniosku o zabezpieczenie (art. 732 k.p.c.). Przepis procedury cywilnej - art. 7301 § 1 i 2 w zw. z art. 732 i art. 755 § 1 k.p.c., dotyczące zabezpieczenia na podstawie przywołanego odesłania znajdują zastosowanie do postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym.
Uprawnienie do zastosowania zabezpieczenia przez Trybunał Konstytucyjny stanowi utrwaloną linię orzeczniczą Trybunału Konstytucyjnego, m.in. postanowieniem z 30 listopada 2015 r. w sprawie o sygn. akt K 34/15 Trybunał stwierdził dopuszczalność zabezpieczenia w sprawach na wniosek grupy posłów, czy w sprawach inicjowanych skargami konstytucyjnymi. Podobnie zabezpieczenie zostało zastosowane w sprawie z wniosku grupy posłów postanowieniem z 14 grudnia 2023 r., sygn. K 29/23.
Zabezpieczenie na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa w sprawie inicjowanej wnioskiem Rady zostało również zastosowane w sprawie K 2/24 postanowieniem z dnia 24 kwietnia 2024 r.
2. Krajowa Rada Sądownictwa w pełni podziela stanowisko wyrażone w uzasadnieniu przywołanego postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 24 kwietnia 2024 r. w sprawie K 2/24, iż w postępowaniu przed Trybunałem „w zakresie nieuregulowanych w ustawie o organizacji TK stosuje się odpowiednio przepisy ustawy” - Kodeks postępowania cywilnego, „a więc również te przewidujące możliwość udzielenia zabezpieczenia (...) możliwość wydawania postanowień tymczasowych w postępowaniu zainicjowanym skargą konstytucyjną (...) nie wyłącza możliwości wydawania postanowień zabezpieczających w innych postępowaniach”. „Postanowienie zabezpieczające wydane przez Trybunał może być skierowane do podmiotów niebędących uczestnikami postępowania przed Trybunałem”.
3. Konieczność wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego wynikła z faktu, iż wydawanie decyzji przez prezesów sądów w przedmiocie ustalenia podziału czynności w oparciu o przywołane przepisy rozporządzenia zmieniającego prowadzi do skutku w postaci paraliżu czynności służbowych sędziów pełniących funkcje rzeczników dyscyplinarnych, sędziów delegowanych do biura Krajowej Rady Sądownictwa i w szczególności sędziów - członków Krajowej Rady Sądownictwa.
Obciążenia przyjęte w rozporządzeniu zmieniającym obliczone są przede wszystkim na uniemożliwienie sędziowskiej części Rady wypełniania obowiązków wynikających z członkostwa Radzie, co wpisuje się w artykułowane w licznych wypowiedziach przedstawicieli władzy wykonawczej i ustawodawczej dążenie do „zamrożenia” prac Rady. Podkreślić należy, iż przeciętne obciążenie sędziego w Krajowej Radzie Sądownictwa sięga co najmniej połowy czasu pracy sędziego, zważywszy na dwutygodniowe posiedzenia plenarne w każdym miesiącu, pracę w komisjach i w zespołach. W praktyce obowiązki w Krajowej Radzie Sądownictwa, w sytuacji narastających zagrożeń niezawisłości sędziów i niezależności sądów ze strony władzy politycznej, których jedynie refleksem są liczne postępowania przed Trybunałem inicjowane przez Radę, są wykonywane z poświęceniem czasu wolnego. W tym stanie zwiększenie obciążenia sędziów do 80 - 100% przydziału spraw w sądach pociągałoby za sobą faktyczną niemożność wykonywania obowiązków członka Rady, czy rzecznika dyscyplinarnego.
4. Podkreślenia wymaga, iż za samo wykonywanie obowiązków w Radzie, czy obowiązków rzecznika dyscyplinarnego, ze strony osób wykonujących nadal bezprawnie funkcje prezesów sądów, a które to nie podporządkowały się ostatecznemu i powszechnie obowiązującemu wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego z 16 października 2024 r. K 2/24, spotykają sędziów represje. Do przykładów najbardziej rażących należy obniżenie wynagrodzenie sędziemu - członkowi Rady za wykonywanie obowiązków w Radzie o 50% za wrzesień 2024 r. i o 20% za październik 2024 r. W sytuacji braku wstrzymania decyzji prezesów sądów w przedmiocie ustalenia podziału czynności sędziów wydanych na podstawie §1 ust. 2 i §2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 26 września 2024 r. zmieniającego rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych represje te będą tylko narastać, w celu przymuszenia sędziów do zaprzestania wykonywania swoich obowiązków konstytucyjnych i ustawowych.
5. W tych okolicznościach wysoce uprawdopodobnione jest, iż samo wydanie orzeczenia merytorycznego przez Trybunał Konstytucyjny może nie wystarczyć do urzeczywistnienia zasad, praw i wolności wynikających z Konstytucji. Brak udzielenia zabezpieczenia nie tylko poważnie utrudniłoby wykonanie orzeczenia merytorycznego, ale uniemożliwiłoby niezakłócone procedowanie przez Trybunał, w sytuacji wpływania na czynności sędziów reprezentujących Radę w przedmiotowym postępowaniu.
6. Odpowiednio stosowany art. 755 § 1 k.p.c. daje Trybunałowi Konstytucyjnemu kompetencje do zabezpieczenia wniosku w taki sposób, "jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni". Ponadto w zaistniałej sytuacji spełniony został warunek udzielenia zabezpieczenia, określony w art. 7301 § 2 5 k.p.c. tzn. "brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia", w sytuacji, w której wprowadzone zostaną szykanujące zmiany w zakresach obowiązków.
Wnioskowany sposób zabezpieczenia jest stosowny do opisanych okoliczności, pozwoli na utrzymanie stanu dotychczasowego pozwalającego na wykonywanie obowiązków przez rzeczników dyscyplinarnych i pracę członków Rady. Nadto proponowane zabezpieczenie jest ograniczone, nie ingeruje w stosowanie pozostałych przepisów wprowadzanych przez zaskarżone rozporządzenie.

WP.43.10.2024
Pełna elektroniczna wersja ma postać PDF

WP.43.10.2024
Pełna elektroniczna wersja ma postać PDF