Podczas zakończonego 22 listopada 2024 r. posiedzenia Krajowa Rada Sądownictwa przyjęła stanowisko, w którym zwraca uwagę na zagrożenie dla bezstronności sądu - jednej z zasad etyki zawodowej sędziów i asesorów sądowych i konieczność rozwiązania konfliktu interesów w związku ze sprawą toczącą się przed Sądem Najwyższym. Chodzi o pytania prawne zadane przez Sąd Apelacyjny w Warszawie, które dotyczą skuteczności działań podejmowanych przez obecne kierownictwo prokuratury oraz statusu prawnego m.in. Prokuratora Krajowego Dariusza Barskiego oraz powołanego na mocy decyzji premiera Donalda Tuska przez Ministra Sprawiedliwości I Zastępcy Prokuratora Generalnego pełniącego obowiązki Prokuratora Krajowego Jacka Bilewicza.
Pytania sądu wynikają z niepewności co do prawidłowości umocowania w postępowaniach przed sądami prokuratorów sprawujących kierownicze stanowiska w Prokuraturze oraz wątpliwości sądów powszechnych co do legalności ich działań.
Krajowa Rada Sądownictwa zauważa, że dwóch sędziów wyznaczonych do orzekania w tej sprawie: SSN Jarosław Matras i SSN Michał Laskowski zostało powołanych w skład komisji kodyfikacyjnych podlegających Prezesowi Rady Ministrów, co może być postrzegane jako powiązanie z władzą wykonawczą i zainteresowanie wynikiem sprawy. Zaufanie do obiektywizmu i bezstronności osłabiają też publiczne komentarze sędziego Michała Laskowskiego, w których deprecjonuje on istniejące orzeczenie Sądu Najwyższego dotyczące statusu Dariusza Barskiego.
Sędziowie rozstrzygający to zagadnienie prawne powinni być oderwani od sporu politycznego, który się toczy, gdyż tylko wówczas dokonana przez nich wykładnia prawna będzie postrzegana jako obiektywna i niebudząca wątpliwości. W trosce o standardy bezstronności stanowiące fundament społecznego zaufania do wymiaru sprawiedliwości, a także ze względu na dbałość o poszanowanie statusu sędziego, w szczególności sędziego Sądu Najwyższego, Krajowa Rada Sądownictwa zwraca się do SSN Jarosława Matrasa i SSN Michała Laskowskiego, by rozważyli słuszność swego udziału w składzie orzekającym w sprawie.
W związku odwołaniem do KRS od podziału czynności sędzi Katarzyny Frydrych członkowie Rady wysłuchali Prezes Sądu Okręgowego w Katowicach Agnieszki Stankiewicz-Rataj, która stwierdziła, że stanowczo za mało jest sędziów orzekających i, że na przestrzeni lat aż czterokrotnie wzrosło obciążenie orzecznicze jednego sędziego. Kiedy zaczynała pracę w 2005 roku jej referat wynosił ok.140 spraw. Dziś jest to taka sama liczba, ale jako Prezes ma 1/4 etatu orzeczniczego. Minister Sprawiedliwości nie ogłasza konkursów na stanowiska sędziowskie i znosi etaty -. 117 etatów do 30 czerwca br. W SO Katowice zniesiono trzy stanowiska sędziowskie.
Członkowie Rady dyskutowali także o konieczności podjęcia stanowiska w związku z nieetycznym zachowaniem sędziego po nadmiernym spożyciu alkoholu. Po wyczerpującej dyskusji zobowiązano Komisję Etyki do przedstawienia projektu stanowiska Rady przypominającego o konieczności przestrzegania zasad etyki zawodowej sędziów i asesorów sądowych.
Krajowa Rada przeprowadziła konkursy na stanowiska sędziowskie i podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP 30 wniosków o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego, w tym 15 asesorów oraz jeden wniosek o powołanie na stanowisko sędziego sądu okręgowego.
Rada negatywnie rozpatrzyła dwa oświadczenia woli dalszego zajmowania stanowiska sędziowskiego.
Członkowie Rady uwzględnili też jeden wniosek o przeniesienie sędziego w stan spoczynku i jeden o stwierdzenie daty przejścia w stan spoczynku.
Krajowa Rada Sądownictwa przeanalizowała 15 projektów aktów prawnych, z czego 10 nie dotyczyło zakresu spraw opiniowanych przez Radę.
Rzecznik Prasowy
Krajowej Rady Sądownictwa