w związku z zawieszonymi postępowaniami przed Sądem Najwyższym na podstawie nieznanej ustawie, a to oczekiwaniem na zmianę prawa
Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa, na podstawie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, obowiązek stania na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, realizując obowiązek czuwania nad przestrzeganiem zasad etyki zawodowej sędziów i asesorów sądowych w oparciu o art. 3 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa, po zapoznaniu się z postanowieniami sędziów Sądu Najwyższego Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych (Pawła Księżaka, Grzegorza Żmija, Leszka Boska) w przedmiocie zawieszenia szeregu postępowań w sprawach z odwołań od uchwał KRS, w tym o nieprzedstawieniu wniosku o powołanie do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego sądu powszechnego, sędziego Sądu Najwyższego, z uwagi na konieczność przeprowadzenia zmian legislacyjnych usuwających wady procesowe określone w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Wielka Izba) z 21 grudnia 2023 r., C-718/21 oraz w wyroku pilotażowym Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 23 listopada 2023 r. Wałęsa przeciwko Polsce (skarga m50849/21) w terminie tam zakreślonym, wyraża wątpliwości co do zachowania przez tych sędziów nie tylko należytych standardów zasad etyki zawodowej sędziów, ale przede wszystkim obowiązującego porządku konstytucyjnego.
Zgodnie z art. 178 Konstytucji sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji i ustawom. Konstytucja RP zachowuje nadrzędność i pierwszeństwo wobec wszystkich aktów prawnych, w tym także prawa unijnego (wyrok TK z dnia 16 listopada 2011 r SK 45/09).
Wyroki trybunałów międzynarodowych nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa w Polsce i nie stanowią podstawy prawnej do działania organów Państwa, realizując funkcję pomocniczą jako formalnie niewiążące źródło poznania prawa. Wyroki skierowane przeciwko Państwu, podlegają wykonaniu wyłącznie poprzez działanie Państwa.
Krajowa Rada Sądownictwa zwraca uwagę, że sędzia powinien dbać (... ) o dobro wymiaru sprawiedliwości i ustrojową pozycję władzy sądowniczej (§4 Zbioru Zasad Etyki Zawodowej Sędziów i Asesorów Sądowych) oraz we wszystkich przydzielonych sprawach sędzia ma obowiązek podejmować czynności bez zwłoki, bez narażania stron i Skarbu Państwa na niepotrzebne koszty (§8 powołanego Zbioru Zasad Etyki).
Wydawanie orzeczeń w oparciu o nieistniejącą podstawę prawną, skutkiem których jest nierespektowanie obowiązku podejmowania czynności bez zwłoki stanowi jednocześnie naruszenie wyrażonego w art.45 ust. l Konstytucji prawa obywateli do sądu. Analizowane postanowienia Sądu Najwyższego tamują możliwość prawomocnego zakończenia postępowań nominacyjnych. W sytuacji występującego obecnie zjawiska znacznie wydłużonego oczekiwania stron i uczestników postępowań na rozpatrzenie spraw sądowych, wydawanie przez Sąd Najwyższy orzeczeń, uniemożliwiających przedstawienie Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej wniosków o powołanie sędziów w Sądzie Najwyższym i sądach powszechnych, przyczynia się do pogłębienia tego stanu rzeczy. W społecznym odczuciu jednostek może być to postrzegane jako godzące w zasadę zaufania obywateli do Państwa i władzy sądowniczej.
W tych okolicznościach Krajowa Rada Sądownictwa apeluje do sędziów o zachowanie należytych standardów pełnionego urzędu sędziego. Powstrzymywanie się przez sędziego od sprawowania wymiaru sprawiedliwości stoi w rażącej sprzeczności z podstawowymi obowiązkami sędziego,, wynagradzanego z budżetu Skarbu Państwa, a tym samym wydaje się w takich sytuacjach zasadne rozważenie dobrowolnego złożenia urzędu.
Przewodniczący
Krajowej Rady Sądownictwa
sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka
