oraz powierzenia obowiązków Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego innemu prokuratorowi

1. Na podstawie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 3 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa – organu stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów - wyraża głębokie zaniepokojenie działaniami Prokuratora Generalnego z dnia 12 stycznia 2024 r., podjętymi bez podstawy prawnej, polegającymi na stwierdzeniu, że Prokurator Krajowy Dariusz Barski pozostaje prokuratorem w stanie spoczynku na podstawie ustawy z dnia 9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokuraturze i niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 178, poz. 1375), oraz na wykreowaniu nieznanej prawu funkcji tj. „osoby pełniącej obowiązki prokuratora krajowego”. Ewentualne czynności w postępowaniach przed sądem tego nieznanego ustawie organu będą budziły poważne wątpliwości co do ich skuteczności i legalności.

2. Prokurator Generalny pismem z 12 stycznia 2024 r. stwierdził, że Prokurator Krajowy – Dariusz Barski pozostaje prokuratorem w stanie spoczynku począwszy od jego przeniesienia w stan spoczynku w trybie określonym w nieobowiązującej ustawie z dnia 9 października 2009 roku. Założenie przyjęte przez Prokuratora Generalnego – konsekwentnie stosowane – prowadzi do wniosku, że Prokurator Krajowy Dariusz Barski w całym okresie sprawowania funkcji Prokuratora Krajowego, od dnia 18 marca 2022 roku, pozostawał w stanie spoczynku, co rodzi niebezpieczeństwo kwestionowania ważności i skuteczności wszystkich decyzji podjętych przez niego w oparciu o kompetencje Prokuratora Krajowego wynikające z ustawy z dnia 24 stycznia 2016 roku – Prawo o Prokuraturze, w tym decyzji bezpośrednio wpływających na umocowanie procesowe prokuratorów, którzy występują przed sądami: - w postępowaniu cywilnym na podstawie art. 7 oraz na podstawie przepisów Księgi pierwszej tytułu II Kodeksu postępowania cywilnego, w postępowaniu sądowo-administracyjnym na podstawie art. 8 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w postępowaniu karnym na podstawie art. 45 § 1 Kodeksu postępowania karnego w charakterze oskarżycieli publicznych. Przyjęta przez Prokuratora Generalnego wykładnia przepisów rodzi kolejne ryzyko paraliżu wymiaru sprawiedliwości, w tym paraliżu postępowań sądowych.

3. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa stwierdza, że przyjęta wykładnia przepisów prawa jest instrumentalna i oczywiście błędna. Art. 47 § 1 i 2 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. – Przepisy wprowadzające prawo o prokuraturze (Dz.U. z 2016 r. poz. 178), który wedle stanowiska Prokuratora Generalnego miałby nie obowiązywać, jest przepisem obowiązującym, gdyż ani nie został uchylony, ani nie miał charakteru incydentalnego i przejściowego, o czym świadczy brak użycia przez ustawodawcę w jego treści zwrotów: „do dnia", „z dniem", „do czasu”. Brak konsekwencji w postępowaniu Prokuratora Generalnego wyraża się między innymi w tym, że 12 stycznia 2024 roku powołał prokuratora Jacka Bilewicza na stanowisko prokuratora Prokuratury Krajowej na wniosek Prokuratura Krajowego Dariusza Barskiego, uznając go za Prokuratora Krajowego prawidłowo powołanego. Fakt ten dobitnie wskazuje, że prezentowane rozumienie przepisów ma na celu obejście art. 14 § 1 ustawy o Prokuraturze, który stanowi, że Prokuratora Krajowego odwołuje z pełnienia tej funkcji Prezes Rady Ministrów na wniosek Prokuratora Generalnego, ale po uzyskaniu pisemnej zgody Prezydenta RP.

4. Prezes Rady Ministrów powierzył obowiązki Prokuratora Krajowego prokuratorowi Jackowi Bilewiczowi bez pisemnej zgody Prezydenta RP. Ustawa nie przewiduje stanowiska „p.o.” Prokuratora Krajowego. Wobec nieodwołania Prokuratora Krajowego Dariusza Barskiego stwarza także ryzyko dwuwładzy w Prokuraturze Krajowej i jednostkach podległych.

5. Zgodnie z zasadą legalizmu, o której mowa w art. 7 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, Nr 78, poz. 483 ze zm., dalej: „Konstytucja RP”), każdy organ władzy publicznej posiada tylko tyle kompetencji, ile wynika z przepisów prawa. Kompetencji organów władzy publicznej nie można domniemywać, a wszelkie działania organów władzy publicznej poza przyznanymi ich kompetencjami stanowią działania bezprawne. Stanowią one zaprzeczenie idei demokratycznego państwa prawa, podważają zaufanie obywateli do organów władzy publicznej, prowadzą do kryzysu i anarchii państwie, co wobec roli Prokuratura Krajowego w postępowaniach przed sądami rzutuje również na toczące się postępowania przed sądami i trybunałami. Stwierdzenie wakatu na stanowisku Prokuratora Krajowego nie ma podstawy prawnej i dlatego nie może wywoływać skutków prawnych.

6. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa wzywa Prezesa Rady Ministrów oraz Prokuratora Generalnego do przestrzegania obowiązujących przepisów prawa oraz zasad demokratycznego państwa prawa (art. 2 i art.7 Konstytucji RP) poprzez anulowanie swoich decyzji w celu uniknięcia chaosu prawnego, a przede wszystkim wpływu, jakie te decyzje będą miały na tok postępowań sądowych, dla dobra obywateli (art. 1 Konstytucji RP).

Przewodniczący
Krajowej Rady Sądownictwa
sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka