Wybory kandydatów do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego
Na zakończonym 19 maja 2023 r. dwutygodniowym posiedzeniu plenarnym Krajowej Rady Sądownictwa odbyło się publiczne wysłuchanie kandydatów na sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Dzięki zasadzie transparentności zapisanej w Regulaminie Krajowej Rady Sądownictwa wysłuchania uczestników konkursów na wolne stanowiska sędziowskie w Sądzie Najwyższym i Naczelnym Sądzie Administracyjnym są transmitowane na stronie www.krs.pl. Każdy zainteresowany mógł ocenić dorobek zawodowy, naukowy i orzeczniczy kandydatów do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego, a także ich prezentacje i odpowiedzi na zadawane pytania.
W konkursie na stanowisko sędziego Izby Cywilnej Sądu Najwyższego wzięli udział:
Krzysztof Antoni Brancewicz – radca prawny, dr Paweł Stanisław Bucoń – sędzia Sądu Okręgowego w Lublinie, prof. dr hab. Adam Doliwa, Agnieszka Maria Jurkowska-Chocyk – sędzia Sądu Apelacyjnego w Lublinie, Rafał Lucjan Krupiński – radca prawny, Dariusz Paweł Rutkowski – sędzia Sądu Okręgowego we Wrocławiu, Piotr Sokal – radca prawny, Bartłomiej Starosta – sędzia Sądu Rejonowego w Sulęcinie, Tomasz Szczurowski – sędzia Sądu Apelacyjnego w Warszawie, dr hab. Piotr Telusiewicz – sędzia Sądu Okręgowego w Lublinie, prof. dr hab. Marcin Remigiusz Trzebiatowski – radca prawny, dr hab. Grzegorz Jan Tylec – profesor KUL.
W głosowaniu Rada zdecydowała o przedstawieniu Prezydentowi RP wniosku o powołanie na stanowisko sędziego Sądu Najwyższego: Agnieszki Jurkowskiej-Chocyk, Pawła Buconia, Adama Doliwy, Piotra Telusiewicza.
Pozostali kandydaci nie otrzymali wymaganej liczby głosów.
Krajowa Rada Sądownictwa przystępuje do wniosku Prezydenta RP do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją ustawy o Sądzie Najwyższym
Krajowa Rady Sądownictwa podjęła 19 maja br. uchwałę o przystąpieniu do sprawy z wniosku Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej dotyczącego zbadania zgodności z Konstytucją RP ustawy z 13 stycznia 2023 r. o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym.
Rada ma obowiązek działania, by chronić niezależność sądów i niezawisłość sędziów. Zasady te mogą zostać naruszone na skutek zmiany Ustawy o SN, która ma wprowadzić rozszerzony test bezstronności sędziego, co może prowadzić do naruszenia zasad niezawisłości sędziowskiej. Rada w pełni popiera więc wniosek Prezydenta do TK.
Rada zaniepokojona podejmowaniem czynności orzeczniczych przez sędziego Sądu Najwyższego Józefa Iwulskiego
Krajowa Rada Sądownictwa przyjęła stanowisko w sprawie okoliczności związanych z badaniem niezawisłości i niezależności sędziego w związku z postanowieniem Sądu Najwyższego z 13 kwietnia 2023 r. (sygn. akt III CB 6/23).
Rada wyraziła głębokie zaniepokojenie faktem podejmowania przez sędziego Sądu Najwyższego Józefa Iwulskiego czynności orzeczniczych, mimo iż uchwałą SN z dnia 2 lipca 2021 r. został on zawieszony w czynnościach służbowych w związku z zamiarem przedstawienia sędziemu przez IPN zarzutu popełnienia zbrodni komunistycznej, będącej jednocześnie zbrodnią przeciwko ludzkości oraz w związku brakiem reakcji władz Sądu Najwyższego na tę sytuację.
Uchwała 7 sędziów Izby Pracy SN do TK
Rozpoznanie sprawy odwoławczej w składzie jednego sędziego ogranicza prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy i prowadzi do nieważności postępowania – uznało siedmiu sędziów Izby Pracy SN uchwałą z 26 kwietnia 2023 r. Nadało też tej uchwale moc zasady prawnej, obowiązującej nie w przyszłości, lecz od dnia wydania wyroku. A to oznacza, że setki zapadłych wczoraj wyroków może być podważanych.
KRS podjęła też 19 maja br. uchwałę w sprawie skierowania do Trybunału Konstytucyjnego wniosku o udzielenie zabezpieczenia poprzez zawieszenie mocy i skutków uchwały Sądu Najwyższego z 26 kwietnia 2023 r., której nadano moc zasady prawnej do czasu ostatecznego rozstrzygnięcia przez Trybunał wniosku KRS o zbadanie zgodności z Konstytucją RP uchwały 7 sędziów Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN z 26 kwietnia 2023 r.
KRS nie uwzględniła odwołania sędziego Piotra Gąciarka od podziału czynności w SO w Warszawie
Członkowie Krajowej Rady Sądownictwa zdecydowali o nieuwzględnieniu odwołania sędziego Piotra Gąciarka z Sądu Okręgowego w Warszawie od podziału czynności, które zostały mu wyznaczone po przywróceniu do orzekania przez Izbę Odpowiedzialności Zawodowej SN.
Rada nie poparła stanowiska zespołu KRS zajmującego się rozpatrzeniem odwołania sędziego, który sugerował uwzględnienie wniosku sędziego i zwrócenie się do Prezesa SO w Warszawie o rozważenie zmiany podziału czynności sędziego Gąciarka oraz jego powrotu do orzekania w wydziale karnym pierwszej instancji, ale nie z powodów podanych w odwołaniu, ale ze względu na dobro wymiaru sprawiedliwości. Zespół KRS sugerował, że sędzia mógłby ograniczyć się do spraw rozpoznawanych w składzie jednego sędziego zawodowego. W Sądzie Okręgowym w Warszawie są bowiem zaległości, a postępowanie sędziego Gąciarka, prowadzące do zawieszania postępowań, skutkowało m.in. niemożnością wykonywania kary więzienia wobec osób skazanych.
Lustracja spraw w sądach, które zajmowały się postępowaniem dotyczącym tragicznie zmarłego Kamila
W związku z doniesieniami medialnymi odnoszącymi się do nieprawidłowości w działalności sądów dotyczących postępowania opiekuńczego w sprawie tragicznie zmarłego ośmioletniego Kamila, dręczonego przez ojczyma, członkowie Krajowej Rady Sądownictwa na posiedzeniu plenarnym przyjęli uchwałę o przeprowadzeniu lustracji spraw w sądach rejonowych w Częstochowie i Olkuszu oraz w Sądzie Okręgowym w Częstochowie. Sądy te prowadziły sprawy dotyczące sytuacji w rodzinie Kamila. Krajowa Rada Sądownictwa chce bezstronnie zbadać, czy w sądach tych dopełnione zostały wszystkie procedury.
Przyjęcie Informacji o Działalności KRS
Na zakończonym posiedzeniu została przyjęta Informacja o Działalności Krajowej Rady Sądownictwa w 2022 roku wraz z postulatami, z których najważniejsze dotyczą:
- podjęcia działań legislacyjnych mających na celu przyspieszenie procedur związanych z powołaniem na wolne stanowiska asesorskie;
- przywrócenia zgodności z Konstytucją RP podstaw naliczania wynagrodzeń sędziów i asesorów sądowych;
- rozważenia możliwości rozszerzenia dopuszczalności udziału w posiedzeniach
i rozprawach sądowych w formie zdalnej przez strony postępowania w celu zapobieżenia wykluczeniu uczestników postępowania nie mogących popierać swoich interesów in personam;
- rozszerzenia udziału czynnika społecznego w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości – wprowadzenie szerszej obecności ławników w składach sędziowskich;
- potwierdzenia przez Sejm RP statusu sędziów powołanych w nowej procedurze nominacyjnej, gdyż kwestionowanie tych powołań in genere stanowi zagrożenie
dla realizacji konstytucyjnej zasady prawa do sądu (art. 45 ust. 1 Konstytucji RP).
- nowelizacji art. 114 § 9 i 11 usp, która umożliwiłaby zaskarżenie postanowień rzecznika dyscyplinarnego w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania i umorzenia postępowania przez Krajową Radę Sądownictwa;
- nowelizacji art. 76 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o Sądzie Najwyższym umożliwiającej żądanie wszczęcia postępowania wyjaśniającego przez rzecznika dyscyplinarnego SN (rzecznika dyscyplinarnego NSA) oraz możliwość zaskarżenia orzeczeń zamykających drogę do wydania wyroku zarówno wydanych przez rzeczników dyscyplinarnych SN i NSA, jak i Sądów Dyscyplinarnych przy NSA i SN.
Ponadto Rada podjęła m.in. uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP czterech wniosków o powołanie asesorów na stanowisko sędziego w sądach rejonowych i dwóch wniosków o powołanie asesorów do wojewódzkich sądów administracyjnych. Rozpatrzyła cztery odwołania od zmiany podziału czynności, pięć oświadczeń woli dalszego zajmowania stanowiska sędziego, dwa wnioski o przeniesienie w stan spoczynku i jedno stwierdzenie daty przejścia w stan spoczynku.
Krajowa Rada Sądownictwa zajęła także stanowisko w sprawie sześciu skarg rozpoznawanych przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka i zaopiniowała dwa projekty aktów prawnych.
Zespół Prasowy
Krajowej Rady Sądownictwa