- Szczegóły
- Kategoria: Aktualności
oraz powierzenia obowiązków Pierwszego Zastępcy Prokuratora Generalnego Prokuratora Krajowego innemu prokuratorowi
1. Na podstawie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 3 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa – organu stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów - wyraża głębokie zaniepokojenie działaniami Prokuratora Generalnego z dnia 12 stycznia 2024 r., podjętymi bez podstawy prawnej, polegającymi na stwierdzeniu, że Prokurator Krajowy Dariusz Barski pozostaje prokuratorem w stanie spoczynku na podstawie ustawy z dnia 9 października 2009 r. o zmianie ustawy o prokuraturze i niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 178, poz. 1375), oraz na wykreowaniu nieznanej prawu funkcji tj. „osoby pełniącej obowiązki prokuratora krajowego”. Ewentualne czynności w postępowaniach przed sądem tego nieznanego ustawie organu będą budziły poważne wątpliwości co do ich skuteczności i legalności.
2. Prokurator Generalny pismem z 12 stycznia 2024 r. stwierdził, że Prokurator Krajowy – Dariusz Barski pozostaje prokuratorem w stanie spoczynku począwszy od jego przeniesienia w stan spoczynku w trybie określonym w nieobowiązującej ustawie z dnia 9 października 2009 roku. Założenie przyjęte przez Prokuratora Generalnego – konsekwentnie stosowane – prowadzi do wniosku, że Prokurator Krajowy Dariusz Barski w całym okresie sprawowania funkcji Prokuratora Krajowego, od dnia 18 marca 2022 roku, pozostawał w stanie spoczynku, co rodzi niebezpieczeństwo kwestionowania ważności i skuteczności wszystkich decyzji podjętych przez niego w oparciu o kompetencje Prokuratora Krajowego wynikające z ustawy z dnia 24 stycznia 2016 roku – Prawo o Prokuraturze, w tym decyzji bezpośrednio wpływających na umocowanie procesowe prokuratorów, którzy występują przed sądami: - w postępowaniu cywilnym na podstawie art. 7 oraz na podstawie przepisów Księgi pierwszej tytułu II Kodeksu postępowania cywilnego, w postępowaniu sądowo-administracyjnym na podstawie art. 8 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, w postępowaniu karnym na podstawie art. 45 § 1 Kodeksu postępowania karnego w charakterze oskarżycieli publicznych. Przyjęta przez Prokuratora Generalnego wykładnia przepisów rodzi kolejne ryzyko paraliżu wymiaru sprawiedliwości, w tym paraliżu postępowań sądowych.
3. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa stwierdza, że przyjęta wykładnia przepisów prawa jest instrumentalna i oczywiście błędna. Art. 47 § 1 i 2 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. – Przepisy wprowadzające prawo o prokuraturze (Dz.U. z 2016 r. poz. 178), który wedle stanowiska Prokuratora Generalnego miałby nie obowiązywać, jest przepisem obowiązującym, gdyż ani nie został uchylony, ani nie miał charakteru incydentalnego i przejściowego, o czym świadczy brak użycia przez ustawodawcę w jego treści zwrotów: „do dnia", „z dniem", „do czasu”. Brak konsekwencji w postępowaniu Prokuratora Generalnego wyraża się między innymi w tym, że 12 stycznia 2024 roku powołał prokuratora Jacka Bilewicza na stanowisko prokuratora Prokuratury Krajowej na wniosek Prokuratura Krajowego Dariusza Barskiego, uznając go za Prokuratora Krajowego prawidłowo powołanego. Fakt ten dobitnie wskazuje, że prezentowane rozumienie przepisów ma na celu obejście art. 14 § 1 ustawy o Prokuraturze, który stanowi, że Prokuratora Krajowego odwołuje z pełnienia tej funkcji Prezes Rady Ministrów na wniosek Prokuratora Generalnego, ale po uzyskaniu pisemnej zgody Prezydenta RP.
4. Prezes Rady Ministrów powierzył obowiązki Prokuratora Krajowego prokuratorowi Jackowi Bilewiczowi bez pisemnej zgody Prezydenta RP. Ustawa nie przewiduje stanowiska „p.o.” Prokuratora Krajowego. Wobec nieodwołania Prokuratora Krajowego Dariusza Barskiego stwarza także ryzyko dwuwładzy w Prokuraturze Krajowej i jednostkach podległych.
5. Zgodnie z zasadą legalizmu, o której mowa w art. 7 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, Nr 78, poz. 483 ze zm., dalej: „Konstytucja RP”), każdy organ władzy publicznej posiada tylko tyle kompetencji, ile wynika z przepisów prawa. Kompetencji organów władzy publicznej nie można domniemywać, a wszelkie działania organów władzy publicznej poza przyznanymi ich kompetencjami stanowią działania bezprawne. Stanowią one zaprzeczenie idei demokratycznego państwa prawa, podważają zaufanie obywateli do organów władzy publicznej, prowadzą do kryzysu i anarchii państwie, co wobec roli Prokuratura Krajowego w postępowaniach przed sądami rzutuje również na toczące się postępowania przed sądami i trybunałami. Stwierdzenie wakatu na stanowisku Prokuratora Krajowego nie ma podstawy prawnej i dlatego nie może wywoływać skutków prawnych.
6. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa wzywa Prezesa Rady Ministrów oraz Prokuratora Generalnego do przestrzegania obowiązujących przepisów prawa oraz zasad demokratycznego państwa prawa (art. 2 i art.7 Konstytucji RP) poprzez anulowanie swoich decyzji w celu uniknięcia chaosu prawnego, a przede wszystkim wpływu, jakie te decyzje będą miały na tok postępowań sądowych, dla dobra obywateli (art. 1 Konstytucji RP).
Przewodniczący
Krajowej Rady Sądownictwa
sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka
- Szczegóły
- Kategoria: Aktualności
1. Na podstawie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 3 ust. 1 pkt 5 w zw. z art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa – organu stojącego na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów - wyraża głębokie zaniepokojenie decyzjami Ministra Sprawiedliwości o odwołaniu z delegowania sędziów.
2. Minister Sprawiedliwości stwierdził, że odwołał sędziów z delegowania do Ministerstwa Sprawiedliwości i podległych Ministrowi Sprawiedliwości placówek, a decyzja ta była podyktowana względami kadrowymi, w szczególności możliwością zastąpienia sędziów delegowanych urzędnikami. Tymczasem decyzja Ministra Sprawiedliwości obejmowała również sędziów delegowanych do innych sądów oraz sędziów delegowanych do Biura Krajowej Rady Sądownictwa, w tym Szefa Biura tej Rady. Odwołanie sędziów z sądów oraz z Biura Rady nie jest decyzją obejmującą resort ani podległe jednostki. Odwołanie zostało dokonane bez żadnych motywów i uzasadnienia, bez konsultacji z Przewodniczącym Krajowej Rady Sądownictwa i bez konsultacji z prezesami właściwych sądów.
3. Krajowa Rada Sądownictwa przypomina, że z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, na które aktualnie urzędujący Minister Sprawiedliwości się powołuje, wynika, że poszanowanie wymogu niezawisłości sędziowskiej wymaga, aby przepisy dotyczące delegowania nie były wykonywane arbitralnie i bez poszanowania gwarancji niezawisłości i bezstronności, nie stwarzały instrumentu do politycznej kontroli treści orzeczeń sądowych (zob. wyrok z dnia 18 maja 2021 r., Asociația „Forumul Judecătorilor din România” i in., wyrok w sprawach połączonych C‑748/19 do C‑754/19, pkt 73; C‑83/19, C‑127/19, C‑195/19, C‑291/19 i C‑355/19, EU:C:2021:393, pkt 198 i przytoczone tam orzecznictwo, C‑487/19 pkt 131]. W wyroku z dnia 16 listopada 2021r. ( C-747/19 do C-754/19) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że Prawo Unii stoi na przeszkodzie obowiązującemu w Polsce systemowi zezwalającemu Ministrowi Sprawiedliwości na delegowanie sędziów, z którego to delegowania może on odwołać sędziego w każdym casie i bez uzasadnienia, w szczególności w obszarze prawa karnego.
4. Odwołanie sędziów przez Ministra Sprawiedliwości w dniu 12 stycznia 2024 r. dokonane zostało z całkowitym pominięciem orzecznictwa europejskiego, w szczególności wyroku TSUE z dnia 16 listopada 2021 r. (C-748/19 do C-754/19). Decyzje o odwołaniu z delegowania zostały w każdym przypadku podjęte bez zgody sędziego, bez zastosowania obiektywnych kryteriów.(zob. wyrok TSUE z dnia 16 listopada 2021 r. w sprawach C-748/19 do C-754/19, teza 83).
5. Decyzja Ministra Sprawiedliwości, co do odwołania sędziów z delegowania do sądów apelacyjnych, dotyczy sędziów orzekających w obszarze prawa karnego, a uzasadnienie ma charakter stygmatyzujący i odwołuje się do pojedynczych orzeczeń SN zapadłych w Izbie Karnej, a dotyczących przeprowadzonego rzekomo negatywnego „testu” dotyczącego wymogów niezawisłości i bezstronności. Wyroki SN IK nie zapadły w trybie art. 42a ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, a w wyniku rozpoznania kasacji. „Test” został przeprowadzony poza ramami umocowania ustawowego, ex post w wyniku kontroli kasacyjnej wyroków na wniosek skazanych, którzy przed wyrokiem wydanym z udziałem tych sędziów, nie kwestionowali ich procedury nominacyjnej ani ich niezawisłości i bezstronności.
6. Prezydium Krajowej Rady Sądownictwa stwierdza, że zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o Krajowej Rady Sądownictwa Szefa Biura Rady powołuje i odwołuje Przewodniczący Rady po zasięgnięciu opinii Prezydium Rady. Przewodniczący KRS nie odwołał Szefa Biura Rady. Przepis art. 77 § 4 Prawa o ustroju sądów powszechnych nie daje żadnego uprawnienia Ministrowi Sprawiedliwości do samodzielnego kształtowania obsady kadrowej Biura Krajowej Rady Sądownictwa, nie daje zatem podstaw do dowolnego odwoływania Szefa Biura. Za bezskuteczne należy uznać zwolnienia sędziów – odwołanych z Biura Rady – z obowiązku świadczenia pracy, gdyż art. 77 § 4 zd. drugie w zw. z § 2 Prawa o ustroju sądów powszechnych nie przyznaje Ministrowi Sprawiedliwości takiego prawa. Stosowany odpowiednio art. 362 Kodeksu pracy upoważnia tylko pracodawcę do zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, a w przypadku pracownika delegowanego uprawnienie to przechodzi na czas delegacji na jednostkę, do której pracownik został delegowany.
Przewodniczący
Krajowej Rady Sądownictwa
sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka
- Szczegóły
- Nadrzędna kategoria: Aktualności
- Kategoria: Posiedzenia
- Data wydarzenia: 08-01-24
- Data końca wydarzenia: 12-01-24
Negatywna opinia KRS o projekcie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
Krajowa Rada Sądownictwa 9 stycznia 2024 r. negatywnie zaopiniowała projekt rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości, zmieniający rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (B 800). Zdaniem KRS, jest on sprzeczny z podstawowymi zasadami polskiego porządku prawnego dotyczącymi zasad kształtowania ustroju sądów i postępowania przed sądami.
Rada stwierdza, że projekt sformułowany został w celu bezpośredniego naruszenia konstytucyjnej zasady niezawisłości sędziów (czyli art.178 Konstytucji). Jest to sprzeczne także z standardami europejskimi oraz zasadą demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji).
Przedstawione propozycje zmian w Regulaminie urzędowania sądów powszechnych stanowią zagrożenie dla podstawowych zasad ustrojowych państwa, godząc w prawidłowe funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Konsekwencją wejścia w życie tych zmian może być naruszenie zasady bezpieczeństwa prawnego oraz zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Projekt rozporządzenia stanowi też bezpośrednią próbę naruszenia niezależności sądów i niezawisłości sędziów oraz ich podporządkowania poleceniom Ministra Sprawiedliwości, lekceważąc treść art. 178 ust. 1 Konstytucji, z którego jednoznacznie wynika, że sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom.
Niedopuszczalne jest także rozszerzanie podstaw wyłączenia sędziego z mocy prawa w akcie niższym od ustawy. Takie rozwiązanie byłoby sprzeczne przede wszystkim z prawem obywatela do sądu, wyrażonym w art. 45 Konstytucji oraz z zasadą ustawowego określania zasad dotyczących przebiegu postępowania sądowego wyrażoną w art. 176 ust. 2 Konstytucji.
Stanowisko KRS w sprawie działań Prezesa SN kierującego Izbą Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
Krajowa Rada Sądownictwa wyraziła głębokie zaniepokojenie działaniami Prezesa SN kierującego pracą Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie przyjęcia od Marszałka Sejmu - z pominięciem biura podawczego - odwołania od postanowień w sprawie wygaśnięcia mandatu posłów Mariusza Kamińskiego oraz Macieja Wąsika. Te działania godzą, zdaniem Rady, w autorytet Sądu
Najwyższego i podważają zaufanie obywateli do tego sądu, poddając w wątpliwość w oczach opinii publicznej niezależność oraz apolityczność SN oraz niezawisłość orzekających w nim sędziów. Takie działania mogą wywołać niepokoje społeczne i podważyć zaufanie obywateli do państwa i jego instytucji.
KRS wezwała wszystkie organy państwa do zaniechania działań godzących w powagę sądów, kwestionujących umocowanie sędziów i sądów w RP.
Rada wezwała też Prokuraturę Krajową do podjęcia działań zmierzających do wyjaśnienia wszystkich okoliczności tej sprawy.
Krajowa Rada Sądownictwa, po przeprowadzonych konkursach na stanowiska sędziowskie, podjęła uchwały o przedstawieniu Prezydentowi RP pięciu wniosków o powołanie na stanowisko sędziego sądu rejonowego, 12 wniosków o powołanie na stanowisko sędziego sądu okręgowego i dwóch wniosków o powołanie do sądu apelacyjnego. Rada poparła także kandydaturę jednego asesora na stanowisko sędziego sądu rejonowego.
Rada rozpatrzyła 15 spraw dotyczących wniosków o cofnięcie zgłoszeń udziału w konkursach i negatywnie rozpatrzyła jedno oświadczenie woli dalszego zajmowania stanowiska sędziego.
Członkowie Rady uwzględnili cztery wnioski o stwierdzenie daty przejścia w stan spoczynku. Umorzyli jedno odwołanie od zmiany podziału czynności i uwzględnili jedno zastrzeżenie asesora wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Rzecznik Prasowy
Krajowej Rady Sądownictwa
Strona 29 z 182
