w przedmiocie wniosku sędziego Macieja Nawackiego o podjęcie przez Krajową Radę Sądownictwa stanowiska w trybie art. 186 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
Krajowa Rada Sądownictwa uznaje za niedopuszczalne wszelkie działania, które nie mają umocowania normatywnego w obecnie obowiązującym porządku prawnym, kwestionujące podział kompetencyjny, wynikający z ustaw uchwalonych przez ciało ustawodawcze i wprowadzonych w życie na mocy aktu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Powinnością sędziów jest posłuszeństwo woli ustawodawcy.
Pozostaje poza łacińską kulturą prawną tworzenie porządku, który stoi w opozycji do woli Parlamentu, będącego reprezentantem całego Narodu.
Aksjologicznie uzasadnione jest zwrócenie się do:
- Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
- Ministra Sprawiedliwości,
- Prokuratora Generalnego
o podjęcie wszelkich możliwych działań, które będą stanowić urzeczywistnienie wartości, wynikających z obowiązującego podziału konstytucyjnego, który łączy władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą w celu uniknięcia stanowiącego wysokie niebezpieczeństwo chaosu interpretacyjnego, wynikającego z dowolnej wykładni przepisów prawa stanowionego.
Uzasadnienie
Sędzia Paweł Juszczyszyn jest obwiniony o popełnienie czterech deliktów dyscyplinarnych, z których jeden dotyczy przestępstwa z art. 231 § 1 Kodeksu karnego.
Zarządzeniem z dnia 29 listopada 2019 roku Prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie na podstawie art. 130 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 2072; dalej: p.u.s.p.) zarządził natychmiastową przerwę w wykonywaniu czynności służbowych wobec tego sędziego od 29 listopada 2019 roku do 29 grudnia 2019 roku – do czasu wydania uchwały przez Izbę Dyscyplinarną Sądu Najwyższego.
Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego na posiedzeniu w dniu 23 grudnia 2019 roku uchyliła zarządzenie Prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie.
Zastępca Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych zażalił się na tę uchwałę, wnosząc o zawieszenie sędziego Pawła Juszczyszyna w czynnościach służbowych oraz o obniżenie sędziemu wynagrodzenia zasadniczego o 50%.
Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego uchwałą z dnia 4 lutego 2020 roku zmieniła uchwałę Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego z dnia 23 grudnia 2019 roku w ten sposób, że zawiesiła sędziego Pawła Juszczyszyna w czynnościach służbowych, obniżając jednocześnie wynagrodzenie tego sędziego na czas trwania tego zawieszenia.
W rozpoznaniu wniosku sędziego Pawła Juszczyszyna Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych postanowieniem wydanym na posiedzeniu niejawnym:
I. udzielił zabezpieczenia przez nakazanie Sądowi Rejonowemu w Olsztynie na czas trwania postępowań opisanych w punkcie III dopuszczenia Pawła Juszczyszyna do wykonywania wszystkich praw i obowiązków służbowych przysługujących Pawłowi Juszczyszynowi z tytułu pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego w Olsztynie, w tym w szczególności:
1) uwzględniania Pawła Juszczyszyna, jako sędziego Sądu Rejonowego w Olsztynie, w wyznaczaniu terminów posiedzeń oraz przydzielaniu spraw w I Wydziale Cywilnym Sądu Rejonowego w Olsztynie, zgodnie z ogólnymi zasadami,
2) zaniechanie aktów skutkujących niedopuszczeniem Pawła Juszczyszyna, jako sędziego Sądu Rejonowego w Olsztynie, do wykonywania obowiązków służbowych, w tym w szczególności wykonywania funkcji orzeczniczych w I Wydziale Cywilnym Sądu Rejonowego w Olsztynie,
3) zaniechania wszelkich innych działań, które skutkowałyby pominięciem uprawnionego, jako sędziego, w wyznaczaniu terminów posiedzeń oraz przydzielaniu spraw w I Wydziale Cywilnym Sądu Rejonowego w Olsztynie, na zasadach ogólnych;
II. oddalił wniosek w pozostałym zakresie;
III. wyznaczył uprawnionemu Pawłowi Juszczyszynowi termin dwóch tygodni do złożenia pozwu przeciwko Sądowi Rejonowemu w Olsztynie o:
1) ustalenie, że Pawłowi Juszczyszynowi przysługują wszystkie prawa i obowiązki służbowe, wynikające z powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego
w Olsztynie, a tzw. uchwała Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2020 r. wydana w sprawie o sygnaturze akt II DO 1/20, pozostaje bez wpływu na prawa i obowiązki służbowe Pawła Juszczyszyna, wynikające z zajmowanego stanowiska,
2) nakazanie Sądowi Rejonowemu w Olsztynie dopuszczenia Pawła Juszczyszyna
do wykonywania wszystkich praw i obowiązków służbowych przysługujących Pawłowi Juszczyszynowi z tytułu pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Rejonowego
w Olsztynie, w szczególności do wykonywania funkcji orzeczniczych sędziego,
- pod rygorem upadku zabezpieczenia.
Z uwagi na fakt, że postanowienie to nie zawiera uzasadnienia, nie jest znana podstawa prawna, w oparciu o którą Sąd Rejonowy w Bydgoszczy posiada kognicję
do orzekania w kwestiach dotyczących postępowania dyscyplinarnego.
Jak podaje prof. Jakub Stelina w swojej pracy monograficznej „Stosunki pracy osób pełniących funkcje organów państwa”, główną przyczyną trudności w kwalifikowaniu statusu sędziów są braki w zakresie instrumentarium prawnego służącego – jak się wyraził autor – „obsłudze” całokształtu zatrudnienia tychże.
W tym obszarze dysponujemy trzema instrumentami z zakresu:
- reżimu prawnoadministracyjnego związanego ze stosunkiem służbowym, uregulowanego
w p.u.s.p., - reżimu prawnokonstytucyjnego, uregulowanego w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
i p.u.s.p., - reżimu pracowniczego, uszczegółowionego w Kodeksie pracy (dalej: k.p.) na podstawie
2 kp.
Poza dyskusją pozostaje fakt, że status sędziego określa Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej oraz pragmatyka służbowa, jaką jest p.u.s.p. Pragmatyka służbowa reguluje kwestie statusu sędziego mające charakter przepisów szczególnych w stosunku do przepisów normujących status ogółu pracowników. W tej mierze zauważyć należy, że pragmatyka służbowa sędziów określa kwestie istotne i zasadnicze dla funkcjonowania sędziów sądów powszechnych. Pragmatyka ta, jak każda inna, ma z mocy art. 5 k.p., pierwszeństwo przed przepisami tego Kodeksu.
Uregulowania zawarte w przepisach ustrojowych są niewystarczające w zakresie zagadnień zawodowo-socjalnych. W tym zakresie należy posiłkować się – na podstawie art. 2 i 5 k.p. – odpowiednimi regulacjami ogólnej ustawy pracowniczej.
Przechodząc do tematu niniejszego stanowiska, nie ulega wątpliwości, że kwestia odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów sądów powszechnych została kompleksowo uregulowana w rozdziale 3 noszącym tytuł „Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów i asesorów sądowych”, obejmującym jednostki redakcyjne od art. 107 p.u.s.p. do art. 133a p.u.s.p.
W kwestiach nieuregulowanych w tym rozdziale stosuje się odpowiednio
– na podstawie delegacji z art. 128 p.u.s.p. – przepisy części ogólnej Kodeksu karnego oraz przepisy Kodeksu postępowania karnego.
W tym rozdziale jedyna delegacja ustawowa do Kodeksu pracy zawarta jest
w art. 132a par. 2 p.u.s.p. i dotyczy kwestii urlopu wypoczynkowego pracownika, z którym ustaje stosunek pracy (art. 1551 § 1 k.p. i art. 1552 § 2 k.p.), a które stosuje się odpowiednio
do sędziego zawieszonego w czynnościach.
Prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie, zarządzając natychmiastową przerwę w wykonywaniu czynności służbowych wobec sędziego Pawła Juszczyszyna, zastosował instytucję uregulowaną w art. 130 § 1 p.u.s.p., zaś Izba Dyscyplinarna Sądu Najwyższego – zawieszając sędziego w czynnościach służbowych – art. 131 § 1 p.u.s.p. i art. 129 § 3 p.u.s.p.
Zatem procedowanie w zakresie związanym ściśle z zarzutami przedstawionymi sędziemu Pawłowi Juszczyszynowi zamyka się w obrębie przepisów dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej. Jest to kwestia oczywista dla każdego sędziego uczciwie stosującego przepisy prawa.
W tej sytuacji potraktowanie przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy sprawy zawieszenia sędziego w czynnościach służbowych jako sprawy pracowniczej stanowi działanie ultra vires, zatem zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia przez osoby będące członkami składu sądu w sprawie VII Po 16/21 – zarówno deliktu dyscyplinarnego i równocześnie czynu typizowanego treścią art. 231 § 1 Kodeksu karnego.
W tych realiach czynności podejmowane przez Prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie zmierzające do wykonania uchwały Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2021 roku zawieszającej w czynnościach służbowych sędziego Pawła Juszczyszyna należy ocenić jako praworządne. Co więcej, w/w uchwała stanowi imperatyw dla Prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie, nierespektowanie którego mogłoby z kolei rodzić po jego stronie podejrzenie o niedopełnienie obowiązków służbowych.
Nękanie Prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie za takie postępowanie przez podmioty zewnętrzne oraz przez sędziów jest nieetyczne, a co do samych sędziów – głęboko sprzeczne
z zasadami etyki sędziowskiej.
