w przedmiocie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o kuratorach sądowych
Krajowa Rada Sądownictwa, po zapoznaniu się z rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o kuratorach sądowych (WO.420.66.2022, druk sejmowy nr 2478) opiniuje go pozytywnie.
Jednocześnie Rada zgłasza poniższe uwagi do poszczególnych artykułów ujętych w opiniowanej ustawie i proponuje wprowadzenie następujących zmian:
- 14 ust. 3 projektu: „Kuratorowi zawodowemu, z wyjątkiem kuratora okręgowego, zastępcy kuratora okręgowego oraz kuratorów, o których mowa w art. 37b ust. 1 i art. 38 ust. 2, w tym rzecznikowi dyscyplinarnemu, może być przyznany na czas określony dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych, w tym za zastępowanie osoby długotrwale nieobecnej w pracy, lub za wykonywanie innych czynności poza zwykłym zakresem obowiązków do wysokości 40% wynagrodzenia zasadniczego, w ramach posiadanych środków określonych na wynagrodzenia osobowe kuratorów zawodowych.” proponuje zastąpić brzmieniem: „Kuratorowi zawodowemu, może być przyznany na czas określony dodatek specjalny z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych, w tym za zastępowanie osoby długotrwale nieobecnej w pracy, lub za wykonywanie innych czynności poza zwykłym zakresem obowiązków do wysokości 40% wynagrodzenia zasadniczego, w ramach posiadanych środków określonych na wynagrodzenia osobowe kuratorów zawodowych.”.
W ocenie Rady niezasadnym wydaje się dokonywanie różnicowania pomiędzy kuratorami i wyłączenie wskazanych osób funkcyjnych od możliwości uzyskania dodatków specjalnych, albowiem również ta grupa może mieć okresowe zwiększenie obowiązków służbowych czy tez wykonywać inne czynności poza określonymi ustawą. Budzi to również w ocenie Rady wątpliwości odnośnie konstytucyjnej zasady równości określonej w art. 32 Konstytucji RP.
Rada proponuje również dodanie ust. 5c o następującym brzmieniu: „kuratorowi okręgowemu, zastępcy kuratora okręgowego oraz kuratorom, o których mowa w art. 37b ust. 1 i art. 38 ust. 2, mającym miejsce zamieszkania poza siedzibą sądu okręgowego, może być przyznany przez prezesa sądu okręgowego ryczałt na pokrycie kosztów dojazdów służbowych do wysokości 50% kwoty bazowej, o której mowa w ust. 1. W razie przyznania tego ryczałtu jest on płatny do dnia 20 następnego miesiąca za miesiąc poprzedzający.”
W ocenie Rady wprowadzenie takiego rozwiązania będzie stanowiło realną rekompensatę ponoszonych kosztów dojazdu oraz zachętę dla osób ubiegających się o stanowisko kuratora okręgowego, a zamieszkujących w znacznej odległości od siedziby sądu okręgowego, w którym będą wykonywać zadania ustawowe.
- Rada postuluje zmianę art. 24 ust. 1 i 2 projektu: poprzez dodanie po słowach „postępowanie dyscyplinarne” sformułowania „lub postępowanie karne z oskarżenia publicznego”.
Rada zauważa, że obecne brzmienie przepisu oraz proponowane w projekcie zawęża prezesowi sądu okręgowego możliwość zawieszenia kuratora tylko do sytuacji w których toczy się postępowanie dyscyplinarne, a jednocześnie zezwala na dalsze wykonywanie obowiązków przez kuratora pomimo prowadzonego względem niego postępowania karnego co jest szkodliwe dla wizerunku wymiaru sprawiedliwości.
- 31 ust. 7 projektu wprowadza ustawowe ograniczenie dla Ministra Sprawiedliwości w zakresie decyzji o wysokości dodatku dla kuratora delegowanego. Wydaje się zasadnym zmiana i wprowadzenie sformułowania „w wysokości do 40% wynagrodzenia zasadniczego”
- 36 ust. 2 projektu: „Kurator okręgowy jest powoływany na okres 4 lat, najwyżej na dwie kolejne kadencje i nie może być powołany na stanowisko kuratora okręgowego, zastępcy kuratora okręgowego albo kuratora, o którym mowa w art. 38 ust. 2, przed upływem 6 lat od zakończenia pełnienia tej funkcji.”
W ocenie Rady okres kadencji kuratora okręgowego powinien być tożsamy z okresem kadencji prezesa sądu okręgowego co umożliwi prowadzenie spójnej polityki zarządczej w ramach sądu okręgowego. Konieczność skorelowania tych kadencji winna nastąpić z uwagi na konieczność ścisłej współpracy obu organów, jednak bez naruszania zasad kadencyjności.
Krajowa Rada Sądownictwa zwraca także uwagę na art. 23 ust. 2. Aktem wykonawczym do powyższej normy prawnej jest Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wynagrodzeń kuratorów zawodowych i aplikantów kuratorskich z 23 grudnia 2002 r., przy czym w rozporządzeniu tym zostały ujęte jedynie stawki dodatku funkcyjnego (stanowiące załącznik nr 2) dla kuratora okręgowego, zastępcę kuratora okręgowego oraz kierownika zespołu. Mając na uwadze przedłożony do opiniowania projekt ustawy o kuratorskiej służbie sądowej i wprowadzenia w nim instytucji rzecznika dyscyplinarnego, zasadnym w ocenie Rady, jest także zwrócenie uwagi na potrzebę dostosowania powyższego rozporządzenia do wprowadzanych zmian.
